خبرگزاری مهر : در دنیای امروز که نوجوانان با حجم گستردهای از اطلاعات و سرگرمیهای مدرن روبهرو هستند، آشنایی عمیق و مؤثر با الگوهای دینی و تاریخی از اهمیت ویژهای برخوردار است. زندگی ائمه اطهار (ع) و بهویژه حضرت زهرا (س)، بهعنوان نمادی از پاکی، شجاعت، و دفاع از حق، میتواند مسیری روشن برای تربیت نسل آینده باشد.
کتاب «آتش بر دامن ماه» تلاشی است در این راستا که با بیانی روان و جذاب، داستانی از زندگی حضرت زهرا (س) را به نوجوانان ارائه میدهد. در این مصاحبه، با نویسنده این اثر ارزشمند همراه میشویم تا از دغدغهها، انگیزهها و تجربههای او در روایت زندگی بانوی دو عالم بیشتر بدانیم و نگاه او را به ضرورت آشنایی نسل جوان با ارزشهای دینی بررسی کنیم.
سید سعید هاشمی در سال ۱۳۵۳ در قم متولد شده است. او تا به حال حدود ۷۰ کتاب برای کودکان و نوجوانان تألیف کرده است. بسیاری از کتابهای او در جشنوارههای مختلف ادبی حائز رتبه شده است. کتابهای طنز او به تیراژهای متعدد رسیدهاند.
کتابهای شعر او سالهاست که در میان کودکان و نوجوانان دست به دست میشود. او اخیراً به بازنویسی جریانهای تاریخی صدر اسلام روی آورده و رمانهای مختلفی در این زمینه تألیف کرده که چاپ شدهاند و یا زیر چاپ هستند. یکی از رمانهای تاریخی او که اخیراً از سوی انتشارات مهرستان به چاپ رسیده، آتش بر دامن ماه نام دارد. این رمان به موضوع شهادت حضرت فاطمهی زهرا (س) میپردازد و برای نوجوانان تألیف شده است. این رمان در کمتر از دو هفته به چاپ دوم رسیده است.
لطفاً درباره نگارش کتاب «آتش بر دامن ماه» توضیح دهید. چه ضرورتی احساس کردید که به این موضوع برای نوشتن کتاب پرداختید؟
متأسفانه در زمینه داستان کار خاصی برای حضرت زهرا (س) انجام نشده است. کارهایی که شده کمتر از انگشتان یک دست هستند. نیاز بود تا کاری در مورد زندگی و شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) انجام شود تا کودکان و نوجوانان با فضای دوره صدر اسلام بیشتر آشنا شوند.
تفاوت این کتاب نسبت به سایر کتابهای تاریخی که در مورد زندگی ائمه نگارش شده چیست؟
در عرصه ادبیات کودک و نوجوان کار خاصی برای حضرت زهرا انجام نشده که من بخواهم مقایسه کنم. شاید این اولین رمان در مورد زندگی این بانو برای نوجوانان باشد. اما ویژگی کار این است که برای نوشتن آن از منابع اهل تسنن بهره بردهام. سعی کردهام در نوشتن این رمان، نظرات اهل تسنن را هم در نظر بگیرم. دوست نداشتم این رمان باعث کدورت شود. ویژگی دیگر این رمان این است که به صورت گزارشی نوشته شده و شخصیتهای مهم صدر اسلام چه شخصیتهای متمایل به اهل بیت (ع) و چه شخصیتهایی که با اهل بیت دارای زاویه بودند، در این کتاب ظاهر میشوند و گزارشی ارائه میدهند که این گزارشها پرونده شهادت حضرت زهرا (س) با تشکیل میدهد.
به نظر شما چگونه میتوان قشر کودک و نوجوان امروزی را با زندگانی ائمه اطهار آشنا کرد؟
راههای زیادی برای آشنا کردن بچههای امروز با زندگی اهل بیت (ع) وجود دارد. اما چیزی را که باید در نظر بگیریم این است که بچههای امروز، با بچههای دوره کودکی و نوجوانی ما زمین تا آسمان فرق دارند. باید راههای مدرن و شیوههای امروزی را برای معرفی اهل بیت (ع) در نظر بگیریم. نکات ابتدایی را بچهها در مدرسه و یا از طریق رسانهها میآموزند، باید نکات ریزتر و ماندگارتری را برای بچهها در نظر بگیریم.
چگونه مخاطبان را به خواندن این کتاب ترغیب میکنید؟
کسانی که اهل کتاب خواندن باشند، مطمئناً خودشان کتاب را پیدا میکنند و میخوانند، کسانی هم که خیلی با کتاب ارتباط ندارند اما دوست دارند با زندگی اهل بیت (ع) آشنا شوند، میتوانند از طریق تبلیغات رسانهها و فضای مجازی با کتاب آشنا شوند.
منبع: خبرگزاری مهر
سمیه صالح شوشتری، تصویرگر کتاب «آسیاب بچرخ» که مادرانگیهای حضرت زهرا (س) را در قالب یک کتاب کودک به مخاطب نشان میدهد احساس خودش را هنگام خلق تصاویر اثرش اینطور توصیف کرد: در تمام طول زندگیام، آثار مهربانی و لطف بانوی مهربانیها را دیدهام و وقتی قرار شد کتابی را با این موضوع تصویرگری کنم، تصاویر برایم بسیار ارزشمند شدند و تمامی تصاویر کتاب را با عشق و ایمان قلبی کار کردم.
کتاب کودک «آسیاب بچرخ» به قلم سنا ثقفی است که سمیه صالح شوشتری آن را تصویرگری و انتشارات مهرستان منتشر کرده است. کتابی که هم کلمات داستانی آن لطیف هستند و هم رنگ و شکلهای به کار رفته در آن از نوعی ملایمت برخوردارند. کتاب را که به دست میگیری و وارد قصه که میشوی، فرشتههایی را میبینی که روحت را نوازش میکنند؛ فرشتههایی زیبا، مهربان، فعال و پرانرژی. هر یک از آنها کاری دارند و مأموریتی؛ اما همهشان در مدت کوتاهی هم که شده، گذرشان به خانهای کوچک روی زمین میافتد که آدمهای مهربانی در آن زندگی میکنند. خانهی حضرت زهرا (س) و حضرت علی (ع) و فرزندان کوچکشان. مخاطبان کودک در این کتاب، با مادرانگیهای حضرت زهرا (س) آشنا میشوند؛ اما نه با حرفهایی تکراری، بلکه با نشان دادن کارهایی ساده در زندگی روزمره: مثل غذا پختن، خوابیدن و خواباندن بچهها، بازی کردن با کودکان و صحبت با آنها و انواع دیگر کارهایی که یک انسان در طول روز انجام میدهد. این از نکات مثبت کتاب به حساب میآید که سعی کرده است از گفتن حرفهای تکراری به کودکان دوری کند و البته نکته جالبتوجه دیگری هم دارد که تصویرگری آن است؛ تصاویری با رنگهای شاد و پرانرژی، شکلهایی دلنشین و مهمتر از آن، به تصویر کشیدن چهره حضرت زهرا (س) برای تعامل بیشتر کودک با ایشان؛ حتی اگر کمرنگ و محو انجام شده باشد. به مناسبت ششم دیماه، شهادت این بانوی بزرگ با سمیه صالح شوشتری، تصویرگر کتاب «آسیاب بچرخ» گفتوگویی کردهایم که در ادامه میخوانید:
تکنیک تصویرگری کتاب «آسیاب بچرخ» چیست؟
تصاویر کتاب با تکنیک دیجیتال انجام شده است.
تصاویر این اثر از لطافتی برخوردار است که به نظر میرسد محتوای دینی آن بهویژه پرداختن به زندگی حضرت زهرا (س) از دلایل مهم وجود این لطافت است. آیا همینطور است؟ به طور کل، محتوای این کتاب بر نوع تصویرگری آن چقدر تأثیر گذاشته است؟
مسلما محتوای دینی و معنویت کتاب «آسیاب بچرخ»، به واسطه وجود حضرت زهرا (س) و اهل بیت (ع) بر فضای تصاویر کتاب بسیار مؤثر بوده است. همچنین جدای از احساس درونی من هنگام تصویرسازی کتاب، برای درک بهتر عشق و مهربانی حضرت زهرا (س) به فرزاندانشان به وسیله مخاطبان عزیز کودک، لازم بود که فرمها و فضاها لطیفتر باشد.
حضرت زهرا (س) برای شما در چه کلماتی خلاصه میشوند؟ آیا نگاهتان به این شخصیت دینی در تصاویر این کتاب دیده میشود؟
حضرت زهرا (س) سراسر نور و برکت هستند؛ سخن گفتن درباره ایشان بسیار سخت و دشوار است. ایشان را نمیتوانم در هیچ کلمهای به طور خاص تصور کنم. امیدوارم تصاویر کتاب ذرهای از عشق و ارادتم را بازتاب نموده باشد.
انرژیای درون تصاویر کتاب حس میشود؛ یک انرژی خالصانه که شاید به راحتی نتوانیم با کلمات آن را توصیف کنیم. به نظر شما منشا شادی و صفایی که در چهره، رنگ و شکلهای تصاویر است، چیست؟
بیشک انرژی تصاویر و اگر خلوص و صفایی هم وجود داشته باشد، همهاش از وجود پرفضلیت حضرت زهرا (س) است.
احساس خودتان موقع خلق تصاویر آن چه بود؟
هنگام تصویرسازی کتاب، احساسات درونی و تصورات ذهنی تصویرگر در چگونگی شکلگیری تصاویر خیلی اهمیت دارند. در تمام طول زندگیام، آثار مهربانی و لطف بانوی مهربانیها را دیدهام و وقتی قرار شد کتابی را با این موضوع تصویرگری کنم، تصاویر برایم بسیار ارزشمند شدند و تمامی تصاویر کتاب را با عشق و ایمان قلبی کار کردم.
شما تصویر حضرت فاطمه (س) را هم در کتاب به کودکان نشان دادهاید؛ البته نه کاملا؛ اما به عنوان مخاطب کتاب، ارتباط بیشتری با این تصویرگری برقرار میشود تا تصویری که هیچ نشانی از چهره شخص ندارد. نظر شما درباره این مساله چیست؟
در مورد تصویرسازی چهرههای نورانی ائمه (ع) در کتاب کودک به طور خاص اعتقاد من این است که میتوان به گونهای چهره را تصویر کرد که در عین نشان دادن لطافت، مهربانی و معنویت در چهره، تأکید خاصی بر چهرهپردازی نشود و نیز نشان دادن چهره ائمه (ع) با خطوط ساده، میتواند سبب شود کودک حالات چهره را بهتر درک کند و رابطه نزدیکتری با ائمه (ع) برقرار کند.
تصویرگری مذهبی بهویژه برای کودکان چه چالشهایی دارد؟
در مورد تصویرسازی کتاب کودک چون تصویر حرف اول را میزند مسلما باید تا جای ممکن حق مطلب را به خوبی بیان کرد. موضوع کتاب در هر زمینهای که باشد نیاز به دقت فراوان دارد؛ چون کودکان هنگام دیدن تصاویر کتاب اغلب خیلی دقت دارند و حتی جزئیات تصاویر هم برایشان دارای اهمیت است. بنابراین در مورد کتابهای مذهبی و شخصیتهای دینی، به دلیل جایگاه ارزشمندی که دارند، باید دقت شود تصاویر کتاب به گونهای باشد که علاوهبر جلب نظر و توجه مخاطب کودک، با استفاده از زیباییهای بصری، هدف اصلی این باشد که دیدن تصاویر کتاب سبب برانگیختن علاقه و عشق در کودکان شود.