زنده کردن شغلی رو به نابودی در «ساج‌های دخیل‌بسته»
نویسنده «ساج‌های دخیل‌بسته» گفت: این کتاب حاصل تحقیق میدانی در دو بندر در استان بوشهر بود، یکی از آنها بندری با شکل آخرالزمانی بود که کشتی‌های چوبی در آنجا بدون هیچ تکنیک و تکنولوژی ساخته می‌شدند، آنگاه به فکر زنده کردن شغل گلافی افتادم.
مصطفی جمشیدی، عصر دوشنبه در مراسم رونمایی از این کتاب در سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با اشاره به اینکه نوشتن این کتاب به لحاظ خلق داستان هفت سال طول کشید، گفت: همچنین زمان بلوغ اجتماعی کتاب به این میزان طول کشید. وقتی خاص بنویسیم، این مشکل وجود دارد که درگیر وسواس می‌شویم به همین دلیل این هفت سال درگیر این مشکلات بودم.
نویسنده «ساج‌های دخیل‌بسته» درباره چگونگی رسیدن به این ایده بیان کرد: قرار بود فیلمنامه‌ای درباره موضوع انتظار بنویسم و برای تحقیق میدانی به بوشهر رفتم و پرس‌وجو کرده بودم که کشتی‌های قدیمی چوبی کجا ساخته می‌شود. این تحقیقات منجر به این شد که به دو بندر بوشهر بروم. یکی از بندرها شکلی آخرالزمانی داشت، کشتی‌های چوبی آنجا بودند و بدون هیچ تکنیک و تکنولوژی امروزی و فقط با یک تجربه ذاتی ساخته شده بودند.
جمشیدی اظهار کرد: برای ساخت این کشتی‌ها به چوبی به نام ساج نیاز داشتند که بسیار گران‌قیمت است و به ایران وارد می‌کردند. برای حرم امام حسین (ع) نیاز بود این ساج‌ها به پایه‌های ضریحی به طراحی فرشچیان متصل شود و بعد از آن، ضریح پی‌ریزی شود. فکر این رمان آنجا به ذهنم رسید و گسترش یافت.
ظرفیت توریستی شغل گلافی را دریابیم
او با انتقاد از اینکه ظرفیت توریستی شغل گلافی در بوشهر نادیده گرفته شده، ادامه داد: در ژاپن فصلی هست که شکوفه‌های گیلاس می‌شکفند و همه توریست‌ها جذب ژاپن می‌شوند. چرا در فرهنگ ما از شغلی به نام گلافی که همان لنج‌سازی در اوج مهارت اما بدون تکنولوژی است، جاذبه توریستی نمی‌سازیم؟ این شغل در حال نابودی است. چوب ساج به لحاظ استحکام شاید از بتن قوی‌تر باشد و مقاومتش در برابر رطوبت دریا نیز بسیار است. برای پایه‌های ضریح نیز به دلیل همین استحکام از ساج استفاده شده تا در برابر هجوم جمعیت به ضریح مقاومت کند.
او در خصوص محتوای کتاب بیان کرد: کتاب ماجرای پدربزرگی است که در انبارش میزان زیادی ساج دارد؛ اما نمی‌داند کی باید آنها را بفروشد. در نهایت عده‌ای از طرف عتبات به دنبال ساج می‌آیند؛ گویی این ساج‌ها سال‌ها در انتظار این اتفاق گوشه انبار مانده‌اند.
پدرها برای پسرها نامه بنویسند!
مدیر واحد ادبیات نشر مهرستان با یادآوری اینکه که هرکدام از کتاب‌ها متن و فرامتن دارد و فرامتن کتاب «ساج‌های دخیل‌بسته» جذاب است، در این نشست گفت: مصطفی جمشیدی ابتدا کتاب دیگری به من داد درباره یکی از پیامبران که قلمی بسیار فرهیختگانی داشت اما چون نشر مهرستان صرفاً در قالب موضوعات مربوط به خانواده کار می‌کند، ما ابتدا ابراز شرمندگی کردیم. بعد از مدتی ایشان داستان «ساج‌های دخیل‌بسته» را برای ما فرستادند. جذابیت کتاب برای نشر مهرستان این بود که آغاز کتاب، با جمله «پسر گلم» آغاز می‌شود و در واقع شامل نامه‌های پدری به پسری است. جذابیت کتاب برای ما نامه‌های این پدر به پسرش بود و اینکه چقدر زیباست که پدرها به پسرها نامه بنویسند و تاریخ خانواده و شغلشان را بیان کنند. گویا کتاب فریاد می‌زند که پدرها، برای پسرهایتان بنویسید و آغاز فصل‌ها با یک نامه شروع می‌شود. همچنین زیست‌بوم بوشهر در کتاب بسیار محسوس است. در ساج‌ها درباره شغل گلافی یا لنج‌سازی گفته می‌شود و این شغل به نوعی در این کتاب زنده شده است.
محمد امیری با بیان اینکه شغل گلافی در این کتاب زنده و ملموس است، اظهار کرد: مهرستان ناشر تخصصی حوزه خانواده است و تولیداتش در دو بخش کودک و بزرگسال و شامل کتب مهارتی است. از یک سال و نیم گذشته، قرار بر این شد که کتاب‌های ادبیات نیز منتشر شود. ما وقتی کار را شروع کردیم، همه مهرستان را به حوزه کتاب‌های مهارتی می‌شناختند و در حوزه ادبیات به ما اعتماد نمی‌کردند. با این حال، در سال گذشته با سه ناداستان فعالیت این بخش را اعلام و آغاز کردیم. بعد از ناداستان نیز وارد بخش داستان شدیم؛ همچون «ساج‌های دخیل‌بسته» که داستان بلند است.
برنامه رونمایی داستان بلند «ساج‌های دخیل‌بسته»، کاری از مصطفی جمشیدی و از تازه‌های نشر مهرستان، دوشنبه ۲۴ اردیبهشت با حضور نویسنده اثر، محمد امیری مدیر واحد ادبیات نشر مهرستان و سمیه عظیمی، کارشناس‌مجری، در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد.