حدیث کساء منشور خانواده اسلامی است

نویسنده کتاب «ادبستان کساء» گفت: حدیث کساء منشور خانواده اسلامی است و می‌توان تمام ابعاد زندگی همچون ارتباط با همسر، فرزندان، خانواده، خداوند و… را در آن مشاهده کرد.

حجت‌الاسلام علی صغیرا، متولد ۱۳۵۷ در اصفهان و دارای تحصیلات خارج فقه و اصول از حوزه علمیه است. معاون فرهنگی بسیج رسانه استان اصفهان، مشاور خانواده، مدرس حوزه و دانشگاه، پژوهشگر و مبلغ، عناوینی است که در کارنامه این نویسنده به چشم می‌خورد.

کتاب «ادبستان کساء» به قلم این نویسنده، سال ۱۳۹۹ در انتشارات مهرستان اصفهان به چاپ رسید و در اختتامیه سومین گام رویداد ملی «یارستان کودکستان» که هفته گذشته به همت سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک برگزار شد، رتبه دوم در محور راهنمای مربی و والدین را از آن خود کرد.

وی در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان درباره نگارش این کتاب اظهار کرد: سال‌ها بود که دغدغه تألیف کتاب با بهره‌گیری از حدیث کساء و محوریت نکات تربیتی و خانوادگی را داشتم. در زمان شیوع کرونا، به حرم امام رضا(ع) مشرف شدم و از ایشان طلب یاری کردم. از آنجا که حدیث کساء عبارات مشابه بسیاری دارد، استخراج نکات گوناگون تربیتی از آن دشوار بود. برخی از نویسندگان شاخص با اشاره به دشواری این کار یادآور می‌شدند که توانسته‌اند به نکات بسیار کمی از این حدیث دست یابند؛ اما با توسل به امام رضا(ع) توانستیم ۷۰ نکته تربیتی از حدیث کساء استخراج کنیم.

عده‌ای گمان می‌کنند حضرت زهرا (س) به هزار سال پیش تعلق دارد و سؤالشان این است که چگونه از ایشان الگو بگیریم؟ برای مثال خانم‌های امروزی چنین می‌پندارند که باید چادرهای خود را از لیف خرما ببافند یا گندم آسیاب کنند. حدیث کساء منشور خانواده اسلامی است و می‌توان تمام ابعاد زندگی همچون ارتباط با همسر، فرزندان، خانواده، خداوند و… را در آن مشاهده کرد. ریشه عاشورا و مقاومت در برابر مشکلات نیز در همین حدیث کساء هویداست.

سبک خواندن حدیث کساء را بلد نیستیم

آیت‌الله بهجت(ره) فرمودند در حدیث کساء معجزات فراوانی وجود دارد. شخصیت‌های دیگری همچون آیت‌الله بهاءالدینی(ره) و آیت‌الله ناصری(ره) که چشم باطنی داشتند نیز بر توجه به این حدیث تأکید کرده‌اند. شخصاً هربار حدیث کساء را می‌خوانم، نکات جدیدی یاد می‌گیرم و به این نتیجه رسیده‌ام که نکات آن تمام‌‌شدنی نیست. بیشترین فعلی که در این حدیث به کار برده شده، «قال» به معنای «گفت» است و مشکل کنونی ما در خانواده نیز از همین نبود گفت‌وگو ناشی می‌شود. این موضوع یکی از همین نکات جدیدی است که به تازگی به ذهنم خطور کرده و در کتاب آورده نشده است. 

متأسفانه ما سبک خواندن حدیث کساء را بلد نیستیم. این حدیث، حکایتی واقعی و اوج آن آیه تطهیر است. حدیث کساء را نباید به سبک زیارت، مناجات و دعا خواند، بلکه باید همچون یک حکایت آن را بخوانیم و نکاتش را دریابیم. حدیث کساء تنها حدیثی است که در دورهمی‌ها خوانده می‌شود و مردم با آن انس دارند. بزرگان ما نیز آن را مشکل‌گشا دانسته‌اند.

از آنجا که «ادبستان کساء» کتابی دینی به‌شمار می‌رود، بعد از نگارش به علمای شهر اصفهان همچون آیت‌الله مهدوی، حجت‌الاسلام والمسلمین معمار منتظرین و حجت‌الاسلام والمسلمین نیلی‌پور ارجاع داده شد تا مورد ارزیابی قرار گیرد که از سوی آنها به تأیید رسید. آیت‌الله مهدوی نیز در مقام یک مجتهد، مقدمه‌ای بر این کتاب نوشت.

همچنین به منظور ارزیابی علمی اثر، آن را برای مطالعه در اختيار عده‌ای از روانپزشکان قرار دادیم و از این بابت نیز مشکلی وجود نداشت. اکنون این کتاب در دانشگاه علوم پزشکی خواهان دارد. ابتدا بنا داشتیم ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ نسخه از این کتاب در انتشارات مهرستان به چاپ برسد، اما در همان چاپ اول این تعداد به ۱۶۰۰۰ جلد رسید.

مهم‌ترین نکات استخراج‌شده از حدیث کساء

گفت‌وگودرمانی، نگاه‌‌درمانی و توجه ویژه به دختران از مهم‌ترین نکات تربیتی حدیث کساء به‌شمار می‌رود. علت استقبال از این کتاب نیز نیاز جامعه به دانستن چنین مباحثی است. سعی من بر این بود که این کتاب خواص‌پسند و عوام‌فهم باشد؛ از همین‌رو هرکس آن را می‌خواند، چه کم‌سواد و چه باسواد، توجهش جلب می‌شود.

قرآن «نازل»، قرآن کریم است و ادعیه‌ها در زمره قرآن «صاعد» هستند و از زبان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) برای ارتباط انسان‌ها با یکدیگر و با خدا بیان شده‌اند. ما اکنون در روابط با یکدیگر دچار مشکل هستیم. وقتی پسری بعد از یک ساعت بازی از کوچه به خانه برمی‌گردد و به مادرش سلام می‌کند، آیا مادرش با وجود مشغله بسیار، در پاسخ به او عباراتی چون «سلام نور چشمم و میوه دلم» را به‌کار می‌برد؟ ابراز محبت نیاز خانواده‌های ماست. بسیاری از مردان هنگامی که به خانه می‌آیند، به جای سلام، سرفه می‌کنند و منتظر می‌مانند تا ابتدا همسرشان سلام کند.

ضرورت الگوگیری از سبک زندگی حضرت زهرا(س) 

در حدیث کساء، پدر، مادر و… سلام می‌کنند. ما یاد گرفته‌ایم فقط به بزرگترها سلام کنیم، در صورتی که سلام کردن به کوچکترها، شخصیت‌بخشی و ارزش‌دهی به آنهاست. راه سعادت ما در دنیا و آخرت، بازگشت به سبک زندگی فاطمه زهرا(س) است. می‌توان حدیث کساء را گنجینة‌الاسرار خانواده دانست.

ما گمان می‌کنیم که زندگی دینی داریم؛ در حالی‌ که به هیچ‌وجه سبک زندگی ما با سبک زندگی اهل بیت(ع) همخوانی ندارد. بنابر حدیث کساء، در خانواده حضرت زهرا(س)، افراد با کلماتی از قبیل «اُماه»، «اَبتاه» و «جَداه» خطاب می‌شوند. الف در کلمه «اُماه» نشان از تحنن به معنای دلسوزی است و محبت صرف را دربرنمی‌گیرد، بلکه منظور محبت همراه دلسوزی است. پدر و مادر را باید دلسوزانه خطاب کرد؛ زیرا آنها سوخته‌اند تا فرزندان ساخته شوند. چند درصد از ما چنین نگاهی به والدین خود داریم؟ نگاه ما طلبکارانه است، نه دلسوزانه. این موضوع یکی از ۷۰ نکته‌ قیدشده در کتاب است.

مسابقات متعددی با محوریت این کتاب در مناطق گوناگون همچون جزیره خارک، شیراز و… برگزار و از کشور بحرین نیز تقاضای چاپ این کتاب به زبان عربی مطرح شد. برخی چنین گفتند که با خواندن این کتاب، ديدگاهشان نسبت به حضرت زهرا(س) تغییر پیدا کرد؛ بانویی که فقط با ذکر مصیبت‌هایشان به ما معرفی شده‌اند و کمتر به دیگر ابعاد زندگی ۱۸ ساله ایشان اشاره شده است.

«ادبستان کساء» این ظرفیت را دارد که به زبان‌های عربی و انگلیسی چاپ شود تا مردمان کشورهای دیگر نیز با چشمه ولایت اهل بیت‌(ع)، به‌ویژه حضرت زهرا(س) که محور حدیث کساء است، آشنا شوند.

یادآور می‌شود، کتاب «ادبستان کساء» با استقبال کم‌نظیر مخاطبان به چاپ پنجاه‌وپنجم رسیده است و همچنان در سبد خرید خانواده‌های دغدغه‌مند در حوزه مباحث تربیتی با رویکرد دینی قرار دارد.