خبرگزاری مهر : در دنیای امروز که نوجوانان با حجم گستردهای از اطلاعات و سرگرمیهای مدرن روبهرو هستند، آشنایی عمیق و مؤثر با الگوهای دینی و تاریخی از اهمیت ویژهای برخوردار است. زندگی ائمه اطهار (ع) و بهویژه حضرت زهرا (س)، بهعنوان نمادی از پاکی، شجاعت، و دفاع از حق، میتواند مسیری روشن برای تربیت نسل آینده باشد.
کتاب «آتش بر دامن ماه» تلاشی است در این راستا که با بیانی روان و جذاب، داستانی از زندگی حضرت زهرا (س) را به نوجوانان ارائه میدهد. در این مصاحبه، با نویسنده این اثر ارزشمند همراه میشویم تا از دغدغهها، انگیزهها و تجربههای او در روایت زندگی بانوی دو عالم بیشتر بدانیم و نگاه او را به ضرورت آشنایی نسل جوان با ارزشهای دینی بررسی کنیم.
سید سعید هاشمی در سال ۱۳۵۳ در قم متولد شده است. او تا به حال حدود ۷۰ کتاب برای کودکان و نوجوانان تألیف کرده است. بسیاری از کتابهای او در جشنوارههای مختلف ادبی حائز رتبه شده است. کتابهای طنز او به تیراژهای متعدد رسیدهاند.
کتابهای شعر او سالهاست که در میان کودکان و نوجوانان دست به دست میشود. او اخیراً به بازنویسی جریانهای تاریخی صدر اسلام روی آورده و رمانهای مختلفی در این زمینه تألیف کرده که چاپ شدهاند و یا زیر چاپ هستند. یکی از رمانهای تاریخی او که اخیراً از سوی انتشارات مهرستان به چاپ رسیده، آتش بر دامن ماه نام دارد. این رمان به موضوع شهادت حضرت فاطمهی زهرا (س) میپردازد و برای نوجوانان تألیف شده است. این رمان در کمتر از دو هفته به چاپ دوم رسیده است.
لطفاً درباره نگارش کتاب «آتش بر دامن ماه» توضیح دهید. چه ضرورتی احساس کردید که به این موضوع برای نوشتن کتاب پرداختید؟
متأسفانه در زمینه داستان کار خاصی برای حضرت زهرا (س) انجام نشده است. کارهایی که شده کمتر از انگشتان یک دست هستند. نیاز بود تا کاری در مورد زندگی و شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) انجام شود تا کودکان و نوجوانان با فضای دوره صدر اسلام بیشتر آشنا شوند.
تفاوت این کتاب نسبت به سایر کتابهای تاریخی که در مورد زندگی ائمه نگارش شده چیست؟
در عرصه ادبیات کودک و نوجوان کار خاصی برای حضرت زهرا انجام نشده که من بخواهم مقایسه کنم. شاید این اولین رمان در مورد زندگی این بانو برای نوجوانان باشد. اما ویژگی کار این است که برای نوشتن آن از منابع اهل تسنن بهره بردهام. سعی کردهام در نوشتن این رمان، نظرات اهل تسنن را هم در نظر بگیرم. دوست نداشتم این رمان باعث کدورت شود. ویژگی دیگر این رمان این است که به صورت گزارشی نوشته شده و شخصیتهای مهم صدر اسلام چه شخصیتهای متمایل به اهل بیت (ع) و چه شخصیتهایی که با اهل بیت دارای زاویه بودند، در این کتاب ظاهر میشوند و گزارشی ارائه میدهند که این گزارشها پرونده شهادت حضرت زهرا (س) با تشکیل میدهد.
به نظر شما چگونه میتوان قشر کودک و نوجوان امروزی را با زندگانی ائمه اطهار آشنا کرد؟
راههای زیادی برای آشنا کردن بچههای امروز با زندگی اهل بیت (ع) وجود دارد. اما چیزی را که باید در نظر بگیریم این است که بچههای امروز، با بچههای دوره کودکی و نوجوانی ما زمین تا آسمان فرق دارند. باید راههای مدرن و شیوههای امروزی را برای معرفی اهل بیت (ع) در نظر بگیریم. نکات ابتدایی را بچهها در مدرسه و یا از طریق رسانهها میآموزند، باید نکات ریزتر و ماندگارتری را برای بچهها در نظر بگیریم.
چگونه مخاطبان را به خواندن این کتاب ترغیب میکنید؟
کسانی که اهل کتاب خواندن باشند، مطمئناً خودشان کتاب را پیدا میکنند و میخوانند، کسانی هم که خیلی با کتاب ارتباط ندارند اما دوست دارند با زندگی اهل بیت (ع) آشنا شوند، میتوانند از طریق تبلیغات رسانهها و فضای مجازی با کتاب آشنا شوند.
منبع: خبرگزاری مهر
یکی از برنامههای خلاقانهای که در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی در دفتر یک انتشارات شکل گرفت، اردوی کتابی نشر مهرستان است. به این شکل که دانشآموزان مقاطع مختلف شهر اصفهان نیمی از یک روز تحصیلیشان را در دفتر یک نشر گذراندند و در هوای کتاب نفس کشیدند.
در این اردوها که در قالب یک طرح اجرا شد، نزدیک به ۲۰۰۰ دانشآموز اصفهانی از مقطع سوم دبستان تا مقطع دوازدهم و نیز دانشآموزان هنرستانی روزانه از این نشر بازدید کردند. بیش از ۸۰ عنوان کتاب کودک و نوجوان در نمایشگاه کتابی در فضای این نشر برای دانشآموزان و همچنین مربیان و معلمان عرضه شد و بیش از ۳۰۰۰ عنوان نیز با تخفیف ۱۰ درصد به فروش رسید.
به همین مناسبت با سید احمد حسینی، مدیر نشر مهرستان، در این خصوص گفتوگویی انجام شده که در ادامه میخوانید.
– از چگونگی شکلگیری این اردوها بگویید. از کجا شروع شد و این ایده چطور به ذهنتان رسید؟
سال گذشته و مدتی قبل از هفته کتاب، مدرسهای غیرانتفاعی با ما تماس گرفت و از ما خواست تا دانشآموزانش برای بازدید به دفتر نشر بیایند. با آنها موافقت کردیم؛ اما ابتدا طرحی برای ارائه به دانشآموزان نداشتیم. پس از کمی فکر و مشورت، تصمیم گرفتیم دانشآموزان را به سه گروه تقسیم کنیم. به این صورت که یک گروه با مدیر تولید صحبت کنند، یک گروه با مدیر هنری و گروه دیگر را به فضای انبار ببریم و با مراحل نشر آشنایشان کرده و یک نمایشگاه کتاب هم در همین فضا برایشان برگزار کنیم. این بازدید برای دانشآموزان بسیار جذاب بود. به همین دلیل تصمیم گرفتیم این طرح را ادامه دهیم و از دیگر مدارس نیز دعوت کنیم. پس از آن، دعوتنامهای آماده کردیم و برای حدود ۳۰ مدرسه غیرانتفاعی شهر فرستادیم و همه مدارس برای آمدن به نشر ما اعلام آمادگی کردند. سال گذشته بیش از ۱۰ مدرسه و حدود ۸۰۰ دانشآموز از نشر مهرستان بازدید کردند و این بازدید برایشان بسیار جذاب بود.
– امسال نیز همان برنامه سال گذشته را اجرا کردید؟
امسال تصمیم گرفتیم فضا را متفاوت کنیم تا حتی مدارسی که سال گذشته از نشر بازدید کرده بودند، برای بازدید مجدد انگیزهای داشته باشند. به همین دلیل، یک آیتم نمایشی به بازدید اضافه کردیم و از مجتبی طالبی که هنرمند خیمهشببازی و نمایش عروسکی است، دعوت کردیم تا در قالب یک نمایش عروسکی، دانشآموزان را با اهمیت کتابخوانی و نیز مراحل چاپ و نشر آشنا کند و برای این اجرا، پردهای از روند تولید کتاب آماده کردیم. این نمایش فضایی طنز داشت و نظر مثبت دانشآموزان را جلب کرد. بعد از نمایش هم فرایند انبارداری و چاپ و گرافیک و… برایشان توضیح داده میشد و در آخر بازدید از نمایشگاه کتاب و خرید را انجام میدادند.
دانشآموزان رشته گرافیک دو هنرستان نیز بازدید کردند. این گروه فقط با مسعود زمانیان، مدیر هنری گفتوگو کردند تا بهطور تخصصی با مباحث مربوط به گرافیک کتاب آشنا شوند. از مدارس برای این اردو ورودی دریافت نکردیم و به جز بخش نمایشگاهی، بازدید کاملاً رایگان انجام شد.
– بازخوردها چگونه بوده؟
حضور در محیط کاری یک انتشارات و آشنایی با مسیر تولید کتاب و نمایش عروسکی برای دانشآموزان بسیار جذاب بود و باعث اضافه شدن کتاب به سبد خریدشان شد. از دانشآموزان و مربیهایشان بازخوردهای بسیار مثبتی گرفتهایم و در کنارش ضعفهای اجرای ما را نیز تذکر دادند.
ما در حالت عادی با مخاطبمان با دو واسطه توزیعکننده و کتابفروش روبهرو میشویم و مواجهه مستقیم با مخاطب نداریم؛ اما طی این مدت با نزدیک به ۲۰۰۰ نفر مخاطب اصلیمان مواجهه مستقیم داشتهایم و بازخوردهایش را گرفتهایم. برخی بچهها در این اردو کتابی میخرند و روزهای بعد با پدر و مادرشان میآیند و باز هم خرید میکنند.
– در این بازدیدها متوجه ذائقه دانشآموزان شدهاید؟ بیشتر از چه آثاری استقبال کردهاند؟
بله. بچهها مجموعه «ماجرای من و بقیه» را بسیار دوست داشتهاند. ما از نشرهای دیگر هم کتاب آوردهایم، همچون مجموعه «ایلیا» از نشر کمیکا که طرفداران بسیاری دارد؛ زیرا مجموعهای کمیک استریپ بوده و برای بچهها بسیار جذاب است. مجموعه رمان اهلبیت نشر خودمان نیز بسیار پرفروش بوده. دانشآموزان ژانرهای طنز و ماجراجویی را نیز دوست دارند و سراغ ژانر وحشت را از ما میگیرند؛ ولی ما هنوز وارد این عرصه نشدهایم.
– تشنگی زیادی در نوجوان ایرانی در این خصوص وجود دارد. این تشنگی شما را قلقلک نکرده که به سراغ تولید این ژانر بروید؟
بعید نیست سراغ این ژانر برویم؛ اما با استانداردهای خودمان. به این تشنگی باید پاسخ داده شود؛ زیرا ذائقه بچهها دارد به سمت آثار خارجی میرود که این آثار محتوای مناسبی ندارند. تولید ژانر وحشت با حفظ اصول بسیار مشکل است. کتب ترجمهشده بیشتر بر فرم متمرکزند و محتوای اخلاقی و فکری برایشان اهمیتی ندارد.
– در نشستهایی که ناشران با مسئولان ارشاد یا شهرداری برگزار میکنند، اهالی نشر معمولاً از روند آموزش و پرورش ناراضیاند. آیا این اردوها را میشود راهی برای پیوند میان ناشر و آموزش و پرورش دانست و دیگر ناشران نیز از این روش استفاده کنند؟
ابتدا باید افزایش سرانه مطالعه غیردرسی دانشآموزان برای وزارت آموزش و پرورش نهادینه شود و این موضوع برای هر دولت و وزیری تبدیل به یک اصل شود؛ درحالیکه بسیاری از معلمان وقتی کتاب غیردرسی دست دانشآموز میبینند، به او تذکر میدهند. بچهها در دبستان اهل مطالعه کتب غیردرسی هستند؛ اما هرچه جلوتر میروند، این مطالعه در آنها ضعیفتر میشود که دو عامل دارد: آشنایی با رسانه و جذابیتش برای بچهها، سنگین شدن دروس و آمادگی برای کنکور. مسئله اول برای آموزش و پرورش باید این باشد که سرانه مطالعه غیردرسی بهبود یابد؛ اما چنین دغدغهای را در این نهاد نمیبینیم. برخی مدارس در این خصوص فعالاند؛ اما یا دغدغه و سیاست مدیر مدرسه است، یا دغدغه مربی پرورشی و دیگر معلمان. وقتی مطالعه غیردرسی جزو اصول آموزش و پرورش قرار بگیرد، در این راستا اقدامات لازم را انجام میدهد و همه تلاشش را برای افزایش سرانه مطالعه میکند. از جمله این تلاشها ارتباط با ناشران و فعالان کتاب و کتابفروشان است.
– در این خصوص چه پیشنهادهایی دارید؟
کتابخوانی و معرفی کتاب سر صف، تشکیل جمعهای کتابخوانی در مدارس، برپایی نمایشگاه کتاب، دعوت از ناشران برای برگزاری مراسم رونمایی یا جشن امضا در مدارس، ایجاد بوفه کتاب در کنار بوفه خوراکیها، بازدید از کتابفروشیها و کتابخانهها، ایجاد طرحهای تشویقی به شرط عضویت در کتابخانههای عمومی. این پیشنهادها به شرطی اجرایی خواهد شد که افزایش سرانه مطالعه برای مدارس و آموزش و پرورش دغدغه شود.
– میزان نیاز و ظرفیت مدارس را برای تعامل با کتاب و صنعت نشر چطور میبینید؟ آیا نشر کشور توان پاسخگویی به این نیاز را دارد؟
در کشور حدود ۱۴ میلیون دانشآموز داریم. اگر هر دانشآموز در طول سال ۵۰۰ هزار تومان کتاب غیردرسی بخرد، میشود ۷۰۰۰ میلیارد تومان. ۵۰۰ هزار تومان در طول سال برای خانوادههای متوسط در کنار دیگر هزینهها بسیار ناچیز است. فرض کنیم متوسط قیمت کتابها ۱۰۰ هزار تومان است. ۷,۰۰۰ میلیارد تومان تقسیم بر این ۱۰۰ هزار تومان قیمت، بهطور متوسط میشود ۷۰ میلیون نسخه کتاب. این یعنی ۷۰ میلیون نسخه کتاب باید تولید شود. فرض کنیم نشر ما که از لحاظ حجم تولیدات نشر کوچکی است، سالانه ۲۰۰ هزار نسخه کتاب تولید میکند که حدود نیمی از این میزان کتب کودک و نوجوان است. نزدیک به ۵۰۰ نشر مثل ما باید کار کنند تا بتوانند کتاب به دست مخاطب برسانند. ۷۰ میلیون نسخه کتاب عدد کمی نیست و باعث ایجاد گردش مالی بزرگی در صنعت نشر میشود. اما اگر آمار میزان کتب فروختهشده در حوزه کودک را طی سال گذشته ببینید، عدد بسیار کوچکی است؛ درحالیکه ظرفیت تولید و خرید ۷۰ میلیون نسخه کتاب را داریم. الان بیش از ۱۵۰۰ دانشآموز از اینجا بازدید کردهاند و طی دو هفته حدود ۲۰۰۰ نسخه کتاب فروختهایم. ۲۰۰۰ نسخه یک درصد از فروش سال ما میشود؛ درحالیکه طی ۱۰ روز حضور در نمایشگاه کتاب تهران با وجود تمام هزینهها و فضا و بازار گستردهاش، ۵ درصد فروش سالیانه داریم و این دو عدد در برابر هم بسیار معنادار هستند. این یعنی ظرفیت بسیاری در مدارس و دانشآموزان وجود دارد و باید از آن استفاده کرد.
– نقش نهادهای دولتی را در این میان چگونه میبینید؟
در هفته کتاب جلسهای با معاونت فرهنگی اداره ارشاد اصفهان داشتیم؛ در صورتیکه این جلسات باید بهطور منظم برگزار شود و وضعیت بازار کتاب و چالشهایش را بهطور مرتب بررسی کرد.
در چند سال گذشته رویدادی با محوریت کتابفروشیها نداشتهایم مگر اینکه خود کتابفروشی کاری انجام داده باشد؛ درحالیکه شهرداری و اداره ارشاد میتوانند در کتابفروشیها رویدادهای بسیاری برگزار و مردم را به سمت این مراکز سرازیر کنند و رویدادی فرهنگی رقم بزنند و این کار کاملاً شدنی است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، سید احمد بطحایی شامگاه چهارشنبه در برنامه رونمایی کتاب «وقتی زنها قصه میشوند» در مدرسه اسلامی هنر گفت: مجموعه داستانهای این کتاب را دوست دارم و تکتک آنها را خوب میبینم. نویسندهها در این مجموعه داستانها تلاش کردهاند، تصویر الگوی موفق زن مسلمان ایرانی را ارائه کنند.
دبیر مجموعه داستان «وقتی زنها قصه میشوند» بیان کرد: در ادبیات داستانی معاصر ما، چهره زن ایرانی یا یک زن منفعل است و کسی که در خانه یا آشپزخانه است یا یک زن یاغی که آتش زدن زندگی به دست اوست؛ چیزی که این مجموعه را از دیگر داستانها جدا میکند این است که تیپ زن ایرانی را خلاف جریان معمول ادبیات داستانی جاری نشان میدهند. هیچکدام از زنهای داستان علیه قواعد، بازی نمیکنند، آنها هوشمندانه و فعالانه سعی میکنند، مسائلشان را حل و فصل کنند.
یونس عزیزی داستاننویس در بخشی از این برنامه گفت: با توجه به وضعیت اقتصادی قیمت کاغذ چاپ داستان به ویژه مجموعه داستان برای نشر به صرفه نیست و این روزها نویسنده به سختی میتواند کتاب چاپ کند.
وی ادامه داد: این اتفاق برای نویسندهای که کتاب اولی است بسیار سختتر است اما این اتفاقی که در این مجموعه داستان افتاده است زمینه مناسبی را فراهم کرده تا نویسنده بتواند در کنار دیگر نویسندهها اثرش را چاپ کند.
عزیزی گفت: لازم است از نشر مهرستان با توجه به شرایط اقتصادی نشر برای اعتماد و ایجاد چنین بستری تشکر کرد چرا که میدانم مجموعه داستان و روایتهای دیگری را به این صورت با همکاری جمعی از نویسندگان چاپ کرده است.
مرضیه نفری نویسنده و منتقد ادبی گفت: نگاه میکنم که ببینم مسئله زن امروز چیست و این داستانها چقدر به این مسائل پرداختهاند. از مهمترین مسائل، مسئله جایگاه و هویت زن است که در چند داستان به همین مسئله پرداخته شده است.
وی ادامه داد: یکی از مهمترین چالشها بحث جایگاه در خانواده و موضوع شغل زنان است. مساله دیگر الگویی است که به عنوان زن موفق معرفی میشود الگویی که ما آن را نمیشناسیم و به زن به عنوان کالای تبلیغاتی نگاه میشود.
نفری بیان کرد: وقتی کتاب را از این منظر نگاه کردم این چند سوال اساسی در داستانها مطرح شده است و نویسنده از دیدگاه خودش نظرش را ارائه کرده بود.
این نویسنده در پایان گفت: خیلی از زنها این سوال را دارند که جایگاه ما کجاست و میخواهند به این رسالت عمل کنند اما بنیان خانواده آسیب نبیند و زیر چرخ دنده صنعت مدرن نشوند.
سمیه عالمی دیگر مهمان این نشست گفت: خدا را شکر که زنان ما به صورت ارگانیک وظایف و نقشها را ایفا میکنند اما اگر برویم سراغ روایت نامرئی از این مسائل و نوشته شدن اینها توسط بانوان ایرانی آنگاه این موضوع اتفاق مبارکی است.
وی اضافه کرد: توجه به نیازها و آرزوها و امیدها و اهداف زن میتواند نقش مهمی در اجتماع داشته باشد. سهلترین راه برای شناخت زن روایتهایی است که از جهان زنان روایت میشود چرا که او زن است و نقشهای مختلف زنانه را تجربه کرده است.
وی افزود: نیمی دیگر از جهان که مردان هستند با خواندن این روایتها میتوانند همراهی بهتری با زنان داشته باشد و در نهایت منجر به مدیریت بهتر یک اجتماع شود.
این نویسنده گفت: برگ برنده کتاب طرح زندگی از سمت نویسنده زن است. زن و زندگی نسبت نزدیک به هم دارند و در این داستانها زن مصلح و میانجی است و این نقطه مثبت داستانهاست که کنشگرانه عمل میکند و منفعل نیست.
منبع: خبرگزاری ایبنا
مدیر انتشارات مهرستان میگوید مهمترین وظیفه اهل فرهنگ، در مواجهه با مسئله فلسطین تبیین حقیقت با ابزارهای مختلف است.
سید احمد حسینی مدیر انتشارات مهرستان گفت: فلسطین، مسئله نوپدیدی نیست. حدود ۷۰ سال است که جامعه جهانی با این موضوع روبهروست و در چهل و چند سال گذشته پس از انقلاب اسلامی، ایران تمرکز ویژهای بر مسئله فلسطین داشته و کم و بیش کتابهای خوبی اعم از جمع نظریات رهبری درباره فلسطین در این زمینه تولید شده است؛ اما باز هم جای کار بسیاری وجود دارد که بتوان با ادبیات و فلسطین، آثار خوبی را تولید و وارد بازار نشر کنیم. بخش زیادی از آثار عمدتاً فضای تحلیلی و تاریخی و سیاسی دارد؛ اما جای آثاری همچون رمان برای طیف کودک و نوجوان بسیار خالی است. حتی تولید آثاری با فضای سرزمین فلسطین و اتفاقاتی که در دوران قبل رخ داده است، جای کار بسیار زیادی دارد. مسئله راهکار افزایش تولید کتاب، حساس کردن نویسندهها و ناشرهاست. آنها باید احساس نیاز کنند که امروزه جامعه ما نیازمند مطالعه در این زمینه است و در خصوص این موضوع مطالبه دارد. بدین صورت کارهای متعددی تولید خواهد شد و نویسندگان و ناشران بهصورت خودجوش و هنرمندانه در این زمینه حرکت خواهند کرد.
وی در پاسخ به سوالی درباره مهمترین رسالت اهالی فرهنگ و نشر در مواجهه با مسئله فلسطین گفت: مهمترین وظیفه اهل فرهنگ، تبیین حقیقت با ابزارهای مختلف است؛ بهخصوص که امروز در جنگ و بمباران رسانهای هستیم و برخی رسانههای معاند که در جهت اهداف نظام سرمایهداری غرب و در راستای صهیونیسم در حال کار کردن هستند، به واسطه فضای رسانه دنبال این هستند که جای ظالم و مظلوم را عوض کنند. وظیفه ناشران این است که با استفاده از متنهای قوی نویسندگان مطرح، آثار هنری تولید کنند و با کتابسازیهای جذاب، از مظلومانی که به واسطه شرارتهای صهیونیسم در منطقه تحت ستماند، دفاع کنند. این مسئله را باید ناشران تبیین کنند.
مدیر نشر مهرستان درباره تولیدات انتشارات مهرستان در زمینه فلسطین بیان کرد: با توجه به اینکه فضای انتشارات مهرستان به حوزه خانواده و کودک و نوجوان برمیگردد، در این چند سال اثری درباره این موضوع تولید نکردهایم؛ از یک ناشر فلسطینی، تعدادی کتاب کودک خریدیم؛ اما تاکنون در کتابهایمان بهصورت مستقیم به مسئله فلسطین نپرداختهایم. البته پیگیر مذاکراتی هستیم تا رایت چند جلد کتاب رمان و ادبیات در فضای فلسطین را نیز بخریم. انشاءالله به نتیجه برسد و برخی از کارهایی که با محوریت فلسطین نگاشته شده است، ترجمه کنیم.
حسینی در پاسخ به سوال دیگری درباره ضرورت یک جایزه ادبی جهانی با موضوع فلسطین خاطرنشان کرد: موضوع جایزه جهانی ادبیات فلسطین از بقیه موضوعات مستثنی نیست. وقتی برای مجموعه کتابهایی با یک موضوع خاص جایزهای قرار داده میشود، طبیعتاً نویسندهها و ناشران برای شرکت در این رویداد علاقهمند خواهند شد تا آثار جدید و باکیفیت تولید کنند و بنویسند تا در جایزه ادبی گذاشته شود. اما باید دقت کنیم اعتبار این جایزه ادبی با ابزارهای درست ایجاد گردد تا کشورها و مناطق دیگر خاورمیانه اعتماد کنند و ارسال آثار برایشان جذاب باشد. محدود شدن جایزه به تعدادی از ناشران داخلی جبهه انقلاب، تأثیر جهانی نمیگذارد. باید فکری اساسی صورت بگیرد و کاری بینالمللی انجام شود که همزمان با ایران، دبیرخانههای این جایزه در کشورهای دیگر نیز تشکیل شود تا یک کار تبلیغاتی و رسانهای منسجم، هماهنگ و پرسروصدا ایجاد گردد. همانطور که جبهه مقابل برخی از موضوعات را با سروصدا جا میاندازند، امروزه باید از این ابزار استفاده کرد تا این جایزه به عموم مخاطبان حرفهای رسانده شود.
وی در پایان بیان کرد: اگر جایزه جهانی ادبیات فلسطین و جایزه مقاومت از ارزش و اعتبار خوبی برخوردار باشد، قطعاً برای نویسندهها و ناشران بسیار جذاب خواهد بود تا پیگیر این مسئله باشند و در این جشنواره شرکت کنند. بهخصوص اگر داورها از افراد متخصص و توانمند انتخاب شده باشند، بخشی از اعتبار این جایزه به واسطه داورها و تیم علمی ایجاد خواهد شد که موجب حرکت بسیاری از نشرها به سمت این جایزه میشود. طبیعتاً برای نشر ما نیز تولید آثاری که بتواند موردتوجه واقع شود، جذاب است. قطعاً اثر و نتیجه جوایز ادبی دیده شدن آثار و نویسنده و ناشر خواهد بود.
منبع: خبرگزاری مهر
آیین رونمايی از کتاب «مبلغ کودک و نوجوان، تبلیغ بانمک» نوشته حجتالاسلام علیرضا خوشقامت و از تازههای نشر مهرستان، روز گذشته، ۲۶ آبانماه با حضور جمعی از طلاب، مبلغان دینی و دانشآموزان مدارس ابتدایی دخترانه و پسرانه در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین حسین حقیقت، از استادان و مبلغان فعال در زمینه تربیت کودک و نوجوان در ابتدای این مراسم با خوانش روایتی از حضرت زهرا(س) اظهار کرد: ایشان از قول پیامبر(ص) نقل کرده است: «دانشمندان و علمای شیعه ما در روز قیامت در حالی محشور میشوند که به اندازه چیزهایی که یاد گرفته و یاد دادهاند، بر تن آن شخص لباسهای فاخر بسیاری میپوشانند.» تعبیر «ألف ألف» در این روایت به معنای هزار هزار است و به اندازه تلاشهای مبلغ، به او لباسهای فاخر و نورانی میپوشانند.
وی افزود: وقتی مطلبی را از یک مبلغ میپرسید یا او نکتهای به شما میگوید و یاد میگیرید و یا کتاب «مبلغ کودک و نوجوان، تبلیغ بانمک» را مطالعه میکنید که مطالب جذابی با روشهای گوناگون بیان کرده است، هم شما پاداش میگیرید و هم شخصی که این کتاب را نوشته و لباسهای فاخر و نورانی به شما نیز داده میشود.
این مدرس و مبلغ گفت: روز قیامت، ارزش لحظاتی که انسان مطلبی فراگرفته است، مشخص میشود. یکی از روشهای یادگیری، کتاب خواندن و دیگری فراگیری علم از افراد عالم و دانشمند است. هرچه در سن کودکی و نوجوانی مطالب بیشتری یاد بگیرید، از آنها نگهداری و به این مطالب عمل کنید، نتیجهاش را هم در این دنیا و هم در آخرت میبینید.
سپس حجتالاسلام والمسلمین عبدالکریم صالحی، مدرس دورههای تربیت مربی و فعال حوزه کودک و نوجوان بیان کرد: از قدیم که ما دورههای تربیت مربی را آغاز کردیم، یکی از مواردی که ضرورت آن احساس میشد، ابزار کار مربی بود؛ یعنی مربیانی که در دورههای ما شرکت میکردند، به ابزار نیاز داشتند. استاد ما، مرحوم حجتالاسلام والمسلمین راستگو با این موضوع که محتوا و متن آماده به طلبه داده شود، مخالف بود. ایشان میفرمود طلاب به منابع دینی دسترسی دارند و روش کار را هم فراگرفتهاند؛ پس خودشان باید محتوا تهیه کنند. این حرف صحیح بود؛ زیرا کسی که خودش مطلبی آماده کند، قدرش را میداند.
وی خطاب به دانشآموزان حاضر در مراسم گفت: ابوعلی سینا میگوید «پدر علم، تجربه است.» یعنی یکسری تجربه جمع و به علم تبدیل میشود. شما نیز در ایام مدرسه به تجربیاتی دست مییابید که باید آنها را برای خود نگه دارید. یکی از نیازهای مربیان این بود که فلشکارت تولید شود. آن زمان خودمان کاغذ و مقوا تهیه و با قیچی یا تیغ موکتبری، فلشکارتها را آماده میکردیم. چون کامپیوتر هم نبود، از شخص خوشخطی درخواست میکردیم تا مطلب را روی فلشکارتها برایمان بنویسد.
این مدرس دورههای تربیت مربی کودک و نوجوان بیان کرد: من جمله ابوعلی سینا را اینگونه بیان میکنم که پدر تجربه، نیاز است. تا وقتی احساس نیاز نکنیم، تجربهای به وجود نمیآید؛ پس بشر هرگاه به جایی رسیده و پیشرفت کرده، بهدليل احساس نیاز بوده است. اگر احساس نیاز نکنیم، هیچگاه تولید و ابداعی صورت نمیگیرد. برخی از شما دوست دارید در آینده نویسنده شوید؛ اما ساعتها باید تجربه کنید، بنویسید و کنار بگذارید.
وی توضیح داد: کتاب «مبلغ کودک و نوجوان، تبلیغ بانمک» دورههای کار با کودک را برای معلمان، طلبهها، مبلغان و کسانی که در زمینه تربیت کودک و نوجوان فعالیت دارند، به روشهای کاربردی تبدیل کرده است. ما مشابه این کتاب را بهصورت کاربردی نداشتهایم.
صالحی در خاتمه سخنان خود تأکید کرد: وقتی با کودک و نوجوان کار میکنیم، باید بهطور مستمر خود را ارزیابی کنیم و سؤالاتی مانند این از خودمان بپرسیم که آیا حواسمان هست؟ آیا مخاطب توجه میکند؟
در ادامه، سیداحمد حسینی بهارانچی، مدیر انتشارات مهرستان ضمن تبریک هفته کتاب و کتابخوانی تصریح کرد: خوشبخت کسی است که با کتابهای خوب سروکار دارد یا با دوستانی که اهل کتاباند. امیدواریم برنامههای مختص کتاب و کتابخوانی به این هفته محدود نشود و در سراسر سال برنامههای متعددی داشته باشیم.
وی به معرفی انتشارات مهرستان پرداخت و گفت: نشر مهرستان وابسته به مرکز احیای اندیشه و سیره علوی، سال ۱۳۹۵ تأسیس شد و نشری خصوصی بهشمار میرود. مهرستان با تمرکز بر تولید کتابهای خانواده آغاز به کار کرد و تاکنون به لطف خداوند و عنایت اهل بیت(ع)، ۱۶۵ عنوان کتاب به چاپ رساندهایم که هرکدام نیز بارها تجدید چاپ شدهاند. متوسط تجدید چاپ کتابهای مهرستان حدود ۹ مرتبه است و به این معناست که مخاطبان این انتشارات را به خوبی شناختهاند.
مدیر انتشارات مهرستان افزود: فعالیتهای این نشر، چهار محور شامل کتابهای خانواده و مهارتی، کتابهای ادبیات (رمان، داستان و روایت)، کتابهای کودک و کتابهای نوجوان را دربرمیگیرد. از سال ۱۳۹۹، فعالیتمان را در زمینه تولید آثار مرتبط با غدیر آغاز کردیم. آن زمان کتاب «سفری که پر ماجرا شد» به چاپ رسید، استقبال بسیاری از آن صورت گرفت و همان سال ۳۵ هزار نسخه از آن را به چاپ رساندیم و متوجه شدیم که خلأ بزرگی در این زمینه وجود دارد.
وی ادامه داد: در سال بعد، کتاب «بچهای که نمیخواست آدم باشد» را تولید کردیم که از این کتاب نیز استقبال بسیاری شد و ۸۵ هزار نسخه از آن روانه بازار شده است. تاکنون ۹ عنوان کتاب درباره غدیر از مقطع پیشدبستانی تا دبیرستان تولید کردهایم که بالغ بر ۲۵۰ هزار نسخه از آنها چاپ شده و به دست مخاطبان در سراسر کشور رسیده است.
حسینی اظهار کرد: در تولید قصه و داستان جذاب و هنری برای کودک و نوجوان خلأ بسیار بزرگی وجود دارد. ما تمایل داریم از تولیدات طلاب نیز استفاده کنیم. ۸۰ درصد کتابهای کودک و نوجوان ترجمه است و اگرچه با کیفیت خوبی چاپ میشوند و با قصههای بعضاً جذابی همراهاند؛ اما فرهنگی با خود به همراه دارند. از طرفی در آمار فروش کتاب در کشور، اولین رتبه متعلق به کتابهای کودک و نوجوان و بیشترین نیاز و فروش نیز مربوط به این آثار است.
وی به تأثیرگذاری کتاب «بچهای که نمیخواست آدم باشد» اشاره کرد و افزود: این کتاب برای کودکان دبستانی تولید شده است و یکی از مادران زیر پست مربوط به آن، نظری با این مضمون نوشته بود که «من مذهبی نیستم و صرفاً برای آنکه فرزندم در مسابقه کتابخوانی شرکت کند، این کتاب را خریدم؛ اما به قدری قصه آن جذاب بود که فرزندم من را مجبور کرد چهار بار آن را برایش بخوانم. ای کاش من هم در دوران کودکی، اينگونه با دین آشنا میشدم تا اینهمه در مقابل آن موضع نداشته باشم.» من طلبه هستم و ۲۵ سال سابقه طلبگی دارم. هنگامی که این جمله را خواندم، دلم قرص شد و متوجه شدم مشغول انجام کار طلبگی هستم.
مدیر انتشارات مهرستان تصريح کرد: من از قبل با حجتالاسلام خوشقامت آشنایی داشتم و شاهد زحمات ایشان در عرصه تربیت کودک و نوجوان بودم. این کتاب اثری کاربردی، فرهنگی و مهارتی است و هنگامی که پیشنهاد چاپش مطرح شد، از آن استقبال کردم.
یادآور میشود، حجتالاسلام خوشقامت، نویسنده کتاب «مبلغ کودک و نوجوان، تبلیغ بانمک» در این مراسم دقایقی به اجرای برنامه تربیتی برای دانشآموزان حاضر در سالن پرداخت. در پایان نیز با پردهبرداری و امضای تابلوی یادبود، از کتاب «مبلغ کودک و نوجوان، تبلیغ بانمک» رونمایی شد.
منبع: خبرگزاری ایکنا
برخلاف تصور عامه، نوشتن برای کودک و نوجوان بهمراتب سختتر از قلمزدن برای بزرگسال است؛ چراکه پرورش تخیل ازجمله مسائل تربیتی است که باید برای کودکان و نوجوانان در اولویت پرورشی و تربیتی آنها قرار بگیرد. نویسنده باید تلاش کند تا با خلق داستانهای صمیمانه و تخیلآمیز، ذهن جوانان را تحتتأثیر قرار دهد. پری رضوی، نویسنده حوزه کودک و نوجوان، در جدیدترین اثرش با نام کتاب «روباه هویجی» با همین هدف به طرح داستان خرگوشی میپردازد که از طلوع تا غروب خورشید ساعتهایی را به خیالپردازی میگذراند و در پایان به آغوش گرم مادرش بازمیگردد. این اثر با تصویرگری یگانه یعقوبنژاد در قالب 24 صفحه رنگی در نشر مهرستان روانه بازار چاپ شده است.
«روباه هویجی» عنوان کتاب شماست. این عنوان به چه اشاره میکند و بر چه اساسی انتخاب شده است؟
این عنوان بهنوعی اشاره غیرمستقیم به هارمونی طبیعت دارد. وقتی خرگوشک برای رسیدن به جواب سؤالاتش برای اولین بار از دور روباه را میبیند که دمش را بغل کرده، تداعی معنایی در ذهنش پیش میآید که این چقدر شبیه هویج است و حتما خیلی خرگوشها را دوست دارد. درواقع این عنوان یکجورهایی بازی واژهای و تخیل کودکان را میرساند.
روند شکلگیری کتاب به چه صورت بود؟
شما در هر سنی تمرین تخیل کنید. این تخیل همیشه همراه شماست و در موقعیتی که بخواهید، به سراغش رفته و از آن استفاده میکنید. در کار کودک و نوجوان سعی میکنم سوژههایی را انتخاب کنم که توان چالش زیادی داشته باشند؛ پس برای باورپذیری بیشتر، شخصیت اول داستانم را کودک انتخاب میکنم؛ آنهم به دو دلیل. اول آنکه کار برای خود کودکان است و دوم اینکه کودکان در هر کاری ریسک میکنند. در این اثر هم خرگوشکی را انتخاب کردم که ریسک کرده و بدون آنکه مادرش بداند، به روباه نزدیک شده است. با توجه به این امر و از آنجایی که خودم هم عاشق چشمهای روباه هستم، خودم را بهجای خرگوشک گذاشتم و ایده داستان در ذهن من خلق شد. البته پروش این ایده تا رسیدن به مرحله چاپ اثر چهارسال طول کشید.
در اثر شما شاهدیم که خورشید مثل یک تصویر مرکزی از ابتدا تا انتهای قصه با خرگوشک همراه است و او را راهنمایی میکند. خورشید در این قصه نماد چیست؟
در حالت کلی خورشید منبع نور و گرمی است و زندگی خرگوشها به نور وابسته است؛ چون در شب به لانههایشان رفته و به خاطر وجود شکارچیانی چون روباهها و گرگها بیرون نمیآیند. خرگوشک قصه ما هم که تنهاست و برای اینکه بتواند دلگرمی پیدا کند، به این منبع نور متکی میشود و دل به خطر میزند تا در سفر کوتاهش به پاسخ سؤالاتش برسد؛ به همین دلیل خورشید را انتخاب کردم.
در علم روانشناسی کودک، رنگینکمان نماد دید مثبت به آینده و القاکننده پیامهای مثبت است. شما بهعنوان نویسنده با ترسیم رنگینکمان در چشمهای روباه میخواستید به چه مفهومی برسید؟
علاوه بر اینکه از منظر روانشناسی رنگینکمان نگاه مثبت به آینده است، یک قصه قدیمی هم است که میگوید بهوقت بارش باران، اگر روباه نر و ماده عاشق همدیگر شوند، رنگینکمان تشکیل میشود. من براساس این باور قدیمی رنگینکمان را در چشمهای روباه ترسیم کردم؛ همچنین خود رنگینکمان براساس زیبایی و شکل خاص که دارد، برای همه کودکان جذابیت دارد و این جذابیت برای خرگوشک قصه هم اتفاق میافتد.
کتاب شما یک اثر مصور رنگی است. وجه تصویری اثر چه تأثیری بر ذهن و روان کودک دارد؟
قشر کودک و نوجوان اول بر اساس تصویر با یک اثر ارتباط میگیرند. ما میگوییم که از بین حواس پنجگانه دیکتاتورترین حس، حس بینایی است که 73درصد دنیا را در انحصار خودش درمیآورد. کودکان یا به مقطع کسب تحصیل نرسیدهاند یا اگر تحصیلی کسب کردند، تا 12 تا 15سالگی ترجیح میدهند در آثاری که میخوانند، تصویر حضور داشته باشد. علت روانشناسیاش هم این است که تخیل قشر کودک و نوجوان خیلی قوی است و وقتی متنی را میخوانند، دوست دارند ببینند که تصویر تخیلی آنها با تصویر متن همسانی دارد یا خیر؛ یعنی تصویر ثبتشده در اثر باعث پرورش تخیلشان میشود.
با توجه به این تأثیرگذاری، پسزمینه تصاویر اثرتان خاکستریرنگ است. چرا این رنگ را انتخاب کردید؟
انتخاب رنگ خاکستری انتخاب تصویرگر است؛ چون این اثر بهنوعی سوررئال است و بیشتر تخیلی است. به همین دلیل چون میرود توی خوابهای روباه و خوابها یک جورهایی سیاهوسفید هستند، پسزمینه قسمت اعظمی از تصاویر خاکستریرنگ است. اتفاقات در خوابهای روباه رخ میدهد. تصویر قسمتی که روباه تصمیم میگیرد از خانه بیرون بیاید و قسمتی که از خواب روباه بیرون آمده و دارد به خانه برمیگردد، رنگی غیر از خاکستری است.
شما دو اثر در حوزه بزرگسال دارید. نوشتن برای بزرگسال با نوشتن برای کودک و نوجوان چه تفاوتهایی با هم دارد؟ کدام سختتر است؟
در کل از آنجهت که نویسنده در سطح سنی و فکری با مخاطب بزرگسال است، نوشتن برای بزرگسالان راحتتر است؛ اما برای کودک و نوجوان چون باید سطح فکریمان را به سطح فکری و سنی آنها برسانیم، نوشتن برای قشر کودک و نوجوان سختتر است.
هنگام خلق اثر برای کودک و نوجوان بیشتر به چه امر یا اموری توجه میکنید؟
برای خلق اثر در حوزه کودک و نوجوان باید به خیلی موارد دقت کنیم تا نوع ایدهای که انتخاب میکنیم، سبب غمگینشدن آنها نشود.
فکر میکنید در حال حاضر ادبیات کودک و نوجوان جایگاه واقعی خود را پیدا کرده و به حدی رسیده است که قشر کودک و نوجوان ما را اغنا کند و حتی جهانی شود؟
هرچند تولید آثار کودک و نوجوان در ایران با مشکلات عدیدهای مواجه است، در کل امیدوارکننده است؛ تا حدی که بهجرئت میتوان گفت آثار تولیدشده کودک و نوجوان در ایران قابلیت جهانیشدن دارد؛ چون ما نویسندههای خوبی در این حوزه داریم که نامزد دریافت جایزههای جهانی شدهاند. یکی از مشکلاتی که درخصوص کتاب خودم، «سفر در کاموا» ایجاد شد، این بود که سال گذشته تصویرگری اثر نامزد دریافت جایزه براتیسلاوا شد؛ اما خود کانون و گروهی که قرار بود در برنامه حضور داشته باشند و نقش داوری داشتند، همکاری نکردند و به همین دلیل ایران از دور خارج شد. نتیجه آنکه برای دیدهشدن اثری ناشر و مجموعه عوامل باید همکاری کنند و حتی درصدد باشند تا کتاب را به زبانهای مختلف ترجمه کنند تا در سطح جهانی دیده شود.
این روزها مشغول چه کاری هستید؟
در آینده نزدیک دو پروژه با کانون پرورش فکری کودک و نوجوان دارم؛ یکی رمان نوجوان است و دیگری یک پروژه علمیتخیلی در خصوص شخصیتهای برجسته ایرانزمین که در صدسال اخیر تأثیرگذار بودند که آن هم در حوزه کودک و نوجوان است. یک اثر دیگر در حوزه کودک و نوجوان با نام «کفشدوزک و صدای پاهای هزارپا» که قرار است انتشارات اندیشه مولانا آن را منتشر کند.
منبع: روزنامه اصفهان زیبا
دوره حساس نوجوانی و چالشهای مختلفی که با آنها روبرو هستند یکی از محوریترین دغدغههای امروزهی نویسندگان به شمار میرود که بتوانند به وسیله بیان تجربههای متفاوت و داستانگونه، آنها را نسبت به واقعیتهای زندگی و چگونگی مواجهه با آسیبهای احتمالی آشنا کنند تا با بهترین روش ممکن، وقایع را مدیریت کنند و با نقشآفرینی مستقیم تبدیل به قهرمان زندگی خود شوند.
فاطمه نفری یکی از نویسندگانی است که به صورت تخصصی از سال ۸۸ شروع به نویسندگی کرده که اغلب آثارش مربوط به نوجوانان است. او اخیراً کتاب «یلدا کنار تو» را توسط «انتشارات مهرستان» روانه بازار کرده است. این رمان داستان دختر نوجوانی به نام یلداست که با خانوادهاش در شهر مشهد زندگی میکنند، مادرش پزشک است و پیشنهاد ریاست یکی از بیمارستانهای بزرگ نیشابور را دارد. پدرش هم مدیر یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیرهای مشهد است و به همین سبب اختلاف بین والدینش شروع میشود.
برای آشنایی بیشتر با این نویسنده و آثارش گفت و گویی را انجام دادیم که مشروح آن را در ادامه میخوانید؛
آثار شما اغلب در چه موضوعاتی منتشر میشود و در چه سبک ادبی قلم میزنید؟
همیشه سبک واقعگرایی و ترکیبی از داستانهای اجتماعی، تاریخی و عاشقانه را کار میکنم و سعی کردم محوریت داستانها حول محور ایجاد انگیزه و امید باشد، به نوعی میتوان گفت که آثارم در حیطهی انگیزشی قرار دارند. همچنین در برخی آثارم نگاه ویژه به اساطیر و فولکلر داشتهام؛ اما به صورت عمده به معضلات نوجوان امروز و گذشته میپردازم تا زندگی معمولی و عادی نوجوانان را نشان بدهم که در مقابل این مشکلات چگونه تبدیل به قهرمانهایی میشوند که برای آرزوهای خود و اهدافشان میجنگند.
کتاب «یلدا کنار تو» با چه هدف و شیوهای به رشته تحریر درآمده است؟
این کتاب اثری است که چند خط داستانی را پیش میبرد، اول اینکه داستان نوجوان ۱۴ سالهای است که اهدافی دارد و به موانعی برای رسیدن به آنها برمیخورد، در این راه افرادی هستند که به یلدا کمک میکنند و افرادی هم مانند ضد قهرمان، سد راه او میشوند و در این میان یلدا باید مسیر خود را پیدا کند.
در کنار اینها به خانوادهی یلدا پرداختم که پدر و مادر در آستانهی جدایی هستند و معضلاتی که او و خواهر کوچکترش در فراق پدر و مادر دچار آن میشوند در آسیبشناسی طلاق مطرح شده است. در این میان ارتباط و پیوند نوجوان امروزی با مذهب و اهل بیت (ع) موضوع محوری این رمان قرار گرفت که به جهت اقلیمی که یلدا در آن ساکن است و در مشهد زندگی میکند به چگونگی شکلگیری ارتباط او با امام رضا (ع) پرداخته شده است. سعی کردم با همه این مسائل در کنار هم که زندگی یلدا را در روزهای پر تشویشی ساخته است، نوری را در زندگی او قرار دهم که ناامید نباشد و راهش را پیدا کند.
چه ضرورتی را احساس کردید که به این موضوع برای نوشتن کتاب پرداختید؟
احساسات و دغدغههای نوجوانان برای من اهمیت زیادی دارد، اینکه آنها در مقابل مشکلات زندگی چه واکنشی نشان میدهند، آیا به شخصیت کنشگر یا منفعل و فسرده تبدیل میشوند یا مسیر زندگی خود را پیدا میکنند. در اغلب رمانها به نوعی سعی کردم که راهکار را به وسیله داستان به نوجوانان نشان دهم و اینکه آنها میتوانند قهرمان زندگی خود باشند.
ارتباط معنوی نوجوانهای امروز با خدا و اهل بیت (ع) از دیگر ضرورتهای نگارش این رمان بود که به دور از اصطلاحات شعارگونه به درستی به این مسئله بپردازم که تا حد زیادی این امر در کتاب «یلدا کنار تو» رخ داد. مسئله طلاق هم بسیار فراگیر است و آسیبهای آن برای نوجوانان بیشتر از پدر و مادرهاست و در واقع فرزندان، قربانی اصلی هستند که پرداختن به آنها باعث میشود، آگاهی نسبت به این آسیب افزایش یابد و هم تلنگری برای نوجوانان باشد که اگر در چنین موقعیتهایی قرار گرفتند، بدانند چه واکنشهایی داشته باشند. در واقع کتاب «یلدا کنار تو» علاوه بر اینکه یک کتاب برای نوجوانان است، میتواند برای والدین نیز کتاب مفیدی باشد که آسیبهای وارده را بشناسند و نگاه متفاوتی داشته باشند.
نوع آثار شما با چه نگاهی به مباحث نوجوان پرداخته است؟
همیشه یک نگاه روشن و پر از امیدی به نوجوان دارم و معتقدم که میتواند نقش بسیار تعیینکنندهای در آیندهی جامعه و زندگی موفق خود داشته باشد. در تمام آثارم نوجوانانی را به تصویر کشیدم که اگر ضعفهایی داشتند بر آنها فائق آمدند تا نوجوانهایی را که از خمودگی، افسردگی و عدم واکنش به چالشها رنج میبرند، ترغیب و تشویق کنم که تنها خود آنها میتوانند نقش مؤثر و تعیینکننده در خروج از معضلات را داشته باشند.
جایگاه ادبیات نوجوان در بازار کتاب را چطور ارزیابی میکنید؟
همانطور که در جربان هستید بازار کتابهای ترجمه در بخش نوجوان داغ است و علتهای مختلفی دارد که خواننده نوجوان گرایش بسیاری به آنها دارد. سود ناشران، ضعف نویسندگان داخلی و… از جمله دلایل آن است که باید ریشهیابی شود. من معتقدم که کار خوب در صورتی که نویسنده تمام تلاشش را کرده باشد و توسط ناشر حمایت شود، دیده و خوانده خواهد شد. همه چیز بستگی به نویسنده ایرانی دارد و به نوعی با خوب بودن و عالی بودن آثار، سایر موانع را حذف و خواننده نوجوان ایرانی را میتوان در مشت خود نگه داشت.
گفتنی است کتاب یلدا کنار تو در ایام شهادت امام رضا (ع) توسط نشر مهرستان روانه بازار کتاب شده است که علاقه مندان به رمان نوجوان میتوانند با مراجعه به نشانی Book.Mehrestan.ir یا کتابفروشیهای سراسر کشور آن را تهیه کنند.
منبع: خبرگزاری مهر
طی روزهای اخیر، وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم با تأیید مجلس شورای اسلامی، روانه وزارتخانههای مربوطه شدند و میز کار خود را از وزرای پیشین تحویل گرفتند. سید عباس صالحی نیز برای به دست گرفتن سکان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راهی این وزارتخانه شد.
او پیش از این در دولت یازدهم به معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شد و در ۲۸ مهر ۱۳۹۵ بعد از استعفای وزیر وقت فرهنگ به سرپرستی این وزارتخانه تعیین شد و در ۱۷ مرداد ۱۳۹۶ از سوی حسن روحانی بهعنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوازدهم به مجلس شورای اسلامی معرفی شد و توانست از مجلس رأی اعتماد بگیرد. او از ۱۸ خرداد ۱۴۰۱ از سوی مقام معظم رهبری بهعنوان نماینده ولیفقیه در مؤسسه اطلاعات و روزنامه اطلاعات و مدیرمسئول این روزنامه منصوب شد؛ بنابراین او در کارنامه کاریاش سوابقی در زمینه فرهنگ و هنر کشور دارد و در این خصوص بیتجربه نیست. در هفته گذشته طی گفتوگویی با اهالی فرهنگ مکتوب اصفهان، توقعات این افراد از وزیر فرهنگ و ارشاد جدید طی گزارشی ارائه شد. در این شماره نیز سید احمد حسینی، مدیر نشر مهرستان، در همین خصوص نظرات و پیشنهادهایش را مطرح کرده است که در ادامه میخوانید.
قرارگیری کتاب در سبد خرید مردم
وزیر فرهنگ و ارشاد دولت چهاردهم در حوزه کتاب باید یک کارویژه برای خود تعریف کند، مبنی بر اینکه میزان خرید و مطالعه مردم را در سال 1403 طبق آمارهایی مشخص کند. سپس این هدف را قرار دهد که طی چهار سال وزارتش، میزان خرید و مطالعه مردم به میزان مدنظر و تعیینشده رسیده است. در واقع هدفگذاری وزیر ارشاد طی مدت خدمتش باید خرید کتاب باشد و این کالای فرهنگی با وجود مشکلات اقتصادی داخل سبد خرید خانوار قرار گیرد. در واقع وزارت ارشاد باید کاری کند تا کتاب در ویترینها و در معرض دید مردم قرار گیرد.
در بدترین شرایط اقتصادی در بازه انتشار ویروس کرونا، بهصورت شهودی مشخص بود که کمترین آسیب را کسبوکارهای مربوط به خوراک و اغذیه دیدند؛ زیرا در محلهها اغذیهفروشیهای فراوان و در معرض دید وجود دارد و به اینصورت مردم ترغیب به خرید میشوند. برای دیگر کالاها نیز انواع و اقسام روشها در حیطه بیزینس و کسبوکار شکل میگیرد تا مشتری مجاب به خرید کالایی شود؛ فارغ از اینکه به آن نیاز دارد یا ندارد.
اجارهبها نوع کسبوکار را مشخص میکند
کالای فرهنگی در معرض دید افراد نیست. در اصفهان کتابفروشیهایی که صرفا محل فروش کتاب بدون نوشتافزار و کالاهای جانبی دیگر باشد، بسیار کم است. یکی از دلایلش این است که بخش خصوصی بهدلیل خواب سرمایه زیاد و مشتری کم، انگیزهای برای راهاندازی کتابفروشی ندارد. در حال حاضر، کسبوکارها بر مبنای میزان اجاره فضا تعیین میشوند و طبق میزان اجارهبها تصمیم گرفته میشود که چه کسبوکاری در فضای مدنظر ایجاد شود. امروزه نیز هیچ فضایی صرفه اقتصادی برای راهاندازی کتابفروشی ندارد. اینجا نقش حاکمیت مشخص میشود. حاکمیت باید طی فرایندی به سمتی حرکت کند که تا پایان بازهای مشخص، تعداد کتابفروشیهای بدون نوشتافزار اصفهان بهعنوان یک کلانشهر افزایش یابد، با این هدف که این کالای فرهنگی بیشتر در معرض دید افراد قرار گیرد.
ارشاد شهرداریها را مکلف کند
یکی از مشکلات اساسی، جا و فضاست. افراد بسیاری به فعالیت در این حیطه علاقه دارند؛ اما بهدلیل نبود فضا در این راستا اقدامی نمیکنند. اینجا حاکمیت باید وارد شود. در مسئله کتاب به بیزینس فرهنگی نیاز داریم و کسی به این شیوه نمیاندیشد. بیزینس یعنی همه ابعاد یک کسبوکار با هم جور دربیاید و همخوانی داشته باشد. یکی از کارهایی که حاکمیت میتواند انجام دهد، این است که مکانهایی در سطح شهر برای راهاندازی کتابفروشی تعیین و جانمایی کند و این فضاها را به افرادی که قصد فعالیت در فضای فرهنگی دارند، واگذار کند. یا اینکه میتواند شهرداری را مکلف کند تا در پاساژهایی که میسازد، فضایی را برای ایجاد فروشگاه کالای فرهنگی از جمله کتاب اختصاص دهد و مسائل قانونی و سندیاش را بهنحوی اعمال کند که شهرداری مکلف شود این فضا مثلا تا صد سال دیگر صرفا فضایی برای فروش کالای فرهنگی و کتاب باشد؛ چیزی شبیه به وقف. در نتیجه، فضاهای فروش کتابی که در معرض دید مردماند، افزایش مییابد. اگر تعداد کتابفروشیها بیشتر شود، قطعا در میزان خرید کتاب از سوی مردم تأثیر خواهد گذاشت.
کالای فرهنگی باید در معرض دید باشد
وزیر ارشاد باید برای افزایش ویترینهای فروش کتاب در فضای حقیقی و مجازی هدفگذاری کند و برای این هدف سازوکاری ترتیب دهد. این افزایش ویترین در فروش کتاب مؤثر خواهد بود. در جلسهای در حضور وزیر سابق گفتم فروشگاههای مواد غذایی از وزیر مربوطهشان تقاضای دریافت یارانه سوسیس و کالباس نمیکنند؛ زیرا به آن نیازی ندارند و چرخه فروششان بدون مشکل و فروشگاههایشان مدام در حال افزایش است. در زمینه کتاب حاکمیت باید ورود کند و ویترینهای فروش را تا اندازهای زیاد کند که این کالای فرهنگی در معرض دید همه باشد.
نیاز به همافزایی میان وزارتخانههای ارشاد و آموزشوپرورش داریم
وزیر فرهنگ و ارشاد سابق زمانی گفت به شرط موافقت مجلس، هزارمیلیارد تومان برای یارانه کتاب میگذاریم. آن زمان تعداد دانشآموزان کل کشور چهاردهمیلیون نفر بود. فرض کنیم دانشآموزان از اول تا پایان سال پانصدهزار تومان کتاب غیردرسی بخرند که این میزان در برابر دیگر خرجهای غیرضروری بچهها ناچیز است؛ در نتیجه این خرید، هفتهزار میلیارد تومان کتاب خریده میشود؛ هفت برابر عددی که ایشان برای یارانه کتاب در نظر گرفته بود. باز فرض میکنیم هر جلد از کتابهایی که بچهها میخرند، صدهزار تومان است. هفتهزار میلیارد تومان تقسیم بر صدهزار تومان میشود هفتادمیلیون نسخه کتاب که این میزان باید فقط برای مصرف دانشآموزان تولید شود.
نشری مثل ما بهطور متوسط در سال دویست نسخه کتاب تولید میکند و میفروشد و 350 نشر باید مشابه ما کار کنند تا این میزان را تولید کنند. اینها نیاز به هماهنگی میان وزارت فرهنگ و ارشاد و وزارت آموزشوپرورش دارد. برای مثال، مدارس باید ملزم شوند در طول هفته یکی از برنامههای صبحگاهیشان معرفی کتاب باشد. همچنین مدرسه ملزم باشد در طول سال نمایشگاه کتاب برپا کند؛ کنار بوفه غذا، بوفه دائمی کتاب برپا کند و ملزم باشد در طول سال دانشآموزان را به اردوهای کتابی ببرد؛ مثلا اردوی کتابفروشی، اردوی نشر یا اردوی کتابخانه تا دانشآموزان با فرایندهای تولید و فروش کتاب و… آشنا شوند. این مدل را میشود تکثیر کرد و مدارس غیرانتفاعی طبق تجربه ما از این شیوه راضی بودند. ولی گویا مدارس دولتی در این خصوص با محدودیتهای قانونی مواجهند. در این خصوص نیاز به هماهنگی و همافزایی میان وزارتخانههای ارشاد و آموزشوپرورش است.
ارشاد و صمت با یکدیگر همکاری کنند
همچنین نیاز به هماهنگی میان وزارت ارشاد و وزارت صمت است. این دو وزارتخانه باید با یکدیگر هماهنگ شوند تا سرانه کتابخوانی جمعیت کارگر افزایش یابد. کارخانهها باید ملزم شوند هر سال نمایشگاه کتاب برگزار کنند یا به نیروهایشان بن کتاب هدیه دهند یا برنامههای متنوع در راستای کتابخوانی ارائه کنند. بعضی از کارخانهها این اقدامات را انجام میدهند.
افتخار یک وزیر باید افزایش تعداد کتابفروشیها باشد
افراد تصمیمگیر در حوزه کتاب اهل مطالعه نیستند؛ وگرنه راههایی برای ایجاد زمینههای خرید کتاب و کتابخوانی ترتیب میدادند. توقعی که از وزیر ارشاد داریم، این است که راههایی برای افزایش خرید کتاب در نظر بگیرد و به این صورت آمار خرید افزایش یابد. اگر ارشاد بتواند میزان خرید را افزایش دهد، ناشر راههای تولید کتاب خوب و خرید کاغذ و راهاندازی کسبوکار و… را میداند. اما همه اینها بستگی به میزان درخواست مشتری دارد. وقتی خرید افزایش یابد، ناشران به فکر تولید کتابهای خوب میافتند و تولید و عرضه کتابهای ضعیف کاهش مییابد؛ درصورتیکه دغدغه فعلی ناشران این است که تولیداتشان را چطور بفروشند تا کار به تعطیلی نشر نرسد. افتخار یک وزیر باید این باشد که در دوره وزارتش تعداد کتابفروشیها افزایش یافته است.
به نهاد کتابخانهها این پیشنهاد را دادیم که در فصل تابستان طرحی مشترک با وزارت ارشاد تعریف کنند و در پارکهای سطح شهر برنامههای ترویج کتاب همچون تئاترهای محیطی و میدانی با محوریت معرفی کتاب یا عضویت در کتابخانهها اجرا کنند. گویا نهاد کتابخانهها چنین طرحی را اجرا کرده اما رنگوبویی از آن در شهر ندیدهایم. اینها تدابیر حمایتی است که وزارت ارشاد باید بیندیشد تا مردم را ترغیب به خرید کتاب کند.
برپایی نمایشگاههای کتاب استانی
وزارت ارشاد باید نمایشگاههای کتاب کودک و نوجوان را بهطور دورهای در استانها برگزار کند و ضمن آن تمام ناشران خود را ملزم بداند در این نمایشگاهها شرکت کنند که بدون شک سیدرصد افزایش فروش را برای آن نشر به دنبال خواهد داشت. بااینحال یک نمایشگاه استانی داشتهایم که قبل از کرونا تعطیل شد و بعد از آن نیز حتی بهصورت مجازی احیا نشد.
اثری از کتابهایمان در کتابفروشیها نیست
کتابهایمان را برای توزیع در اختیار پخشکننده میگذاریم؛ اما اثری از آنها در کتابفروشیها نمیبینیم؛ زیرا چند نشر مشهور توانستهاند جای خود را در کتابفروشیها باز کنند و فضایی برای دیگر ناشران باقی نمیماند و یکی از دلایلش کمبود ویترین عرضه و فروش است.
سازوکار ما برعکس دنیاست. در کشورهای دیگر تعداد کتابفروشیها از نشرها بسیار بیشتر است و ناشران در واقع برای کتابفروشیها کتاب تولید میکنند؛ درصورتیکه این آمار در ایران برعکس است و کتابهای تولیدشده ناشران جایی برای فروش ندارد. مشکل اساسی ما بیزینس کتاب و محل عرضه کتاب و ویترین است. در فضای مجازی و حقیقی کمبود ویترین داریم.وزارت ارشاد باید تمام تلاشش را برای افزایش ویترین بگذارد و از طرف دیگر از فضای بیزینسهای اقتصادی کمک گیرد و فضایی ایجاد کند که مردم برای خرید و خواندن کتاب مجاب شوند. ارشاد میتواند این اقدامات را به فضای خصوصی بسپارد.
در مجموع، وزارت ارشاد باید ویترین و متعلقاتش را ایجاد کند؛ همچون طرحهای فصلی، برنامههای معرفی کتاب، ایجاد جذابیتها برای جلب مشتری، تهیه و ارائه بن، برگزاری نمایشگاههای متعدد و… و این تنها توقعی است که از این وزارتخانه داریم.
منبع: روزنامه اصفهان زیبا
حجتالاسلام علی صغیرا، متولد ۱۳۵۷ در اصفهان و دارای تحصیلات خارج فقه و اصول از حوزه علمیه است. معاون فرهنگی بسیج رسانه استان اصفهان، مشاور خانواده، مدرس حوزه و دانشگاه، پژوهشگر و مبلغ، عناوینی است که در کارنامه این نویسنده به چشم میخورد.
کتاب «ادبستان کساء» به قلم این نویسنده، سال ۱۳۹۹ در انتشارات مهرستان اصفهان به چاپ رسید و در اختتامیه سومین گام رویداد ملی «یارستان کودکستان» که هفته گذشته به همت سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک برگزار شد، رتبه دوم در محور راهنمای مربی و والدین را از آن خود کرد.
وی در گفتوگو با ایکنا از اصفهان درباره نگارش این کتاب اظهار کرد: سالها بود که دغدغه تألیف کتاب با بهرهگیری از حدیث کساء و محوریت نکات تربیتی و خانوادگی را داشتم. در زمان شیوع کرونا، به حرم امام رضا(ع) مشرف شدم و از ایشان طلب یاری کردم. از آنجا که حدیث کساء عبارات مشابه بسیاری دارد، استخراج نکات گوناگون تربیتی از آن دشوار بود. برخی از نویسندگان شاخص با اشاره به دشواری این کار یادآور میشدند که توانستهاند به نکات بسیار کمی از این حدیث دست یابند؛ اما با توسل به امام رضا(ع) توانستیم ۷۰ نکته تربیتی از حدیث کساء استخراج کنیم.
عدهای گمان میکنند حضرت زهرا (س) به هزار سال پیش تعلق دارد و سؤالشان این است که چگونه از ایشان الگو بگیریم؟ برای مثال خانمهای امروزی چنین میپندارند که باید چادرهای خود را از لیف خرما ببافند یا گندم آسیاب کنند. حدیث کساء منشور خانواده اسلامی است و میتوان تمام ابعاد زندگی همچون ارتباط با همسر، فرزندان، خانواده، خداوند و… را در آن مشاهده کرد. ریشه عاشورا و مقاومت در برابر مشکلات نیز در همین حدیث کساء هویداست.
آیتالله بهجت(ره) فرمودند در حدیث کساء معجزات فراوانی وجود دارد. شخصیتهای دیگری همچون آیتالله بهاءالدینی(ره) و آیتالله ناصری(ره) که چشم باطنی داشتند نیز بر توجه به این حدیث تأکید کردهاند. شخصاً هربار حدیث کساء را میخوانم، نکات جدیدی یاد میگیرم و به این نتیجه رسیدهام که نکات آن تمامشدنی نیست. بیشترین فعلی که در این حدیث به کار برده شده، «قال» به معنای «گفت» است و مشکل کنونی ما در خانواده نیز از همین نبود گفتوگو ناشی میشود. این موضوع یکی از همین نکات جدیدی است که به تازگی به ذهنم خطور کرده و در کتاب آورده نشده است.
متأسفانه ما سبک خواندن حدیث کساء را بلد نیستیم. این حدیث، حکایتی واقعی و اوج آن آیه تطهیر است. حدیث کساء را نباید به سبک زیارت، مناجات و دعا خواند، بلکه باید همچون یک حکایت آن را بخوانیم و نکاتش را دریابیم. حدیث کساء تنها حدیثی است که در دورهمیها خوانده میشود و مردم با آن انس دارند. بزرگان ما نیز آن را مشکلگشا دانستهاند.
از آنجا که «ادبستان کساء» کتابی دینی بهشمار میرود، بعد از نگارش به علمای شهر اصفهان همچون آیتالله مهدوی، حجتالاسلام والمسلمین معمار منتظرین و حجتالاسلام والمسلمین نیلیپور ارجاع داده شد تا مورد ارزیابی قرار گیرد که از سوی آنها به تأیید رسید. آیتالله مهدوی نیز در مقام یک مجتهد، مقدمهای بر این کتاب نوشت.
همچنین به منظور ارزیابی علمی اثر، آن را برای مطالعه در اختيار عدهای از روانپزشکان قرار دادیم و از این بابت نیز مشکلی وجود نداشت. اکنون این کتاب در دانشگاه علوم پزشکی خواهان دارد. ابتدا بنا داشتیم ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ نسخه از این کتاب در انتشارات مهرستان به چاپ برسد، اما در همان چاپ اول این تعداد به ۱۶۰۰۰ جلد رسید.
گفتوگودرمانی، نگاهدرمانی و توجه ویژه به دختران از مهمترین نکات تربیتی حدیث کساء بهشمار میرود. علت استقبال از این کتاب نیز نیاز جامعه به دانستن چنین مباحثی است. سعی من بر این بود که این کتاب خواصپسند و عوامفهم باشد؛ از همینرو هرکس آن را میخواند، چه کمسواد و چه باسواد، توجهش جلب میشود.
قرآن «نازل»، قرآن کریم است و ادعیهها در زمره قرآن «صاعد» هستند و از زبان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) برای ارتباط انسانها با یکدیگر و با خدا بیان شدهاند. ما اکنون در روابط با یکدیگر دچار مشکل هستیم. وقتی پسری بعد از یک ساعت بازی از کوچه به خانه برمیگردد و به مادرش سلام میکند، آیا مادرش با وجود مشغله بسیار، در پاسخ به او عباراتی چون «سلام نور چشمم و میوه دلم» را بهکار میبرد؟ ابراز محبت نیاز خانوادههای ماست. بسیاری از مردان هنگامی که به خانه میآیند، به جای سلام، سرفه میکنند و منتظر میمانند تا ابتدا همسرشان سلام کند.
در حدیث کساء، پدر، مادر و… سلام میکنند. ما یاد گرفتهایم فقط به بزرگترها سلام کنیم، در صورتی که سلام کردن به کوچکترها، شخصیتبخشی و ارزشدهی به آنهاست. راه سعادت ما در دنیا و آخرت، بازگشت به سبک زندگی فاطمه زهرا(س) است. میتوان حدیث کساء را گنجینةالاسرار خانواده دانست.
ما گمان میکنیم که زندگی دینی داریم؛ در حالی که به هیچوجه سبک زندگی ما با سبک زندگی اهل بیت(ع) همخوانی ندارد. بنابر حدیث کساء، در خانواده حضرت زهرا(س)، افراد با کلماتی از قبیل «اُماه»، «اَبتاه» و «جَداه» خطاب میشوند. الف در کلمه «اُماه» نشان از تحنن به معنای دلسوزی است و محبت صرف را دربرنمیگیرد، بلکه منظور محبت همراه دلسوزی است. پدر و مادر را باید دلسوزانه خطاب کرد؛ زیرا آنها سوختهاند تا فرزندان ساخته شوند. چند درصد از ما چنین نگاهی به والدین خود داریم؟ نگاه ما طلبکارانه است، نه دلسوزانه. این موضوع یکی از ۷۰ نکته قیدشده در کتاب است.
مسابقات متعددی با محوریت این کتاب در مناطق گوناگون همچون جزیره خارک، شیراز و… برگزار و از کشور بحرین نیز تقاضای چاپ این کتاب به زبان عربی مطرح شد. برخی چنین گفتند که با خواندن این کتاب، ديدگاهشان نسبت به حضرت زهرا(س) تغییر پیدا کرد؛ بانویی که فقط با ذکر مصیبتهایشان به ما معرفی شدهاند و کمتر به دیگر ابعاد زندگی ۱۸ ساله ایشان اشاره شده است.
«ادبستان کساء» این ظرفیت را دارد که به زبانهای عربی و انگلیسی چاپ شود تا مردمان کشورهای دیگر نیز با چشمه ولایت اهل بیت(ع)، بهویژه حضرت زهرا(س) که محور حدیث کساء است، آشنا شوند.
یادآور میشود، کتاب «ادبستان کساء» با استقبال کمنظیر مخاطبان به چاپ پنجاهوپنجم رسیده است و همچنان در سبد خرید خانوادههای دغدغهمند در حوزه مباحث تربیتی با رویکرد دینی قرار دارد.
نشر مهرستان، رتبه برتر در محور راهنمای مربی و والدین سومین رویداد یارستان کودکستان شد.
به گزارش روابط عمومی مهرستان؛ در اختتامیه رویداد ملی «یارستان کودکستان» پنج کتاب «لطیف مثل پرنیان»، «بچههای سرمایهدار»، «ادبستان کسا»، «از هفت سنگ تا کالآف»، «آرامش طوفانها» تولید شده در نشر مهرستان نامزد دریافت جایزه در محور راهنمای مربی و والدین شد که دو اثر «ادبستان کسا» و «آرامش طوفانها» موفق به دریافت رتبه دوم در این جشنواره شد.
سید احمد حسینی مدیر نشر مهرستان با اشاره به اینکه مجموعه لالایی مهرستان نیز توانست در محور لالایی و سرود رتبه دوم را در این رویداد کسب کند، گفت: مهرستان طبق رسم هرساله در جشنواره حضور پررنگ داشت و با شرکت در محورهای مختلف جشنواره، نمایشگاه فروش محصولات و نشستهای تخصصی این رویداد، بنا دارد در بین فعالان و کنشگران حوزهی تعلیم و تربیت بیش از پیش شناخته شود.
مدیر نشر مهرستان خاطر نشان کرد: کتاب ادبستان کسا به قلم علی صغیرا به هفتاد نکته تربیتی حدیث شریف کسا میپردازد و کتاب آرامش طوفان ها از سید علیرضا تراشیون درباره مهارت مدیریت ناهنجاریهای کودک و نوجوان در خانواده است که هر دو اثر از پروفروش های نشر مهرستان هستند.
گفتنی است «یارستان کودکستان»، رویدادی برای شناسایی و حمایت از محصولات فاخر فعالان کودک و نوجوان برای کودکان زیر ۷ سال است که به همت سازمان تعلیم و تربیت کودک سومین گام آن 17 مردادماه 1403 در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تهران برگزار گردید، این رویداد به دلیل نبود شیوههای تربیتی و ابزارهای مناسب برای تربیت کودکان شکل گرفت.