عقاید اسلامی الهام‌بخش کمک‌های خیریه در طول چهارده قرن بوده است؛ اگرچه به این موضوع در تاریخ اسلامی کمتر توجه شده است. امی سینگر در کتاب خیریه در جوامع اسلامی، مفاهیم کلی و ساختارهای خیریه اسلامی، از جمله تعهدهای سالانه و فعالیت‌های داوطلبانه را در طول زندگی مسلمانان و در همه سطوح جامعه بررسی می‌کند. کمک‌های خیریه، فرهنگ و جامعه اسلامی را در هر دوره تاریخی شکل می‌دهد. کتاب «خیریه در جوامع اسلامی» زمینه‌های تاریخی، اوضاع اجتماعی، جنسیت، سن و ... را به تصویر می‌کشد. از آغاز اسلام تا به امروز، این عوامل با عقاید مذهبی آمیخته شده و اشکال گوناگون خیریه را به وجود آورده‌اند. نویسنده با استفاده از متون نوشتاری، ساختارها، تصاویر و اشیا در هر بخش، انگیزه‌های کار خیر و تأثیرهای آن بر فقیر و غنی را بررسی می‌کند. همچنین در بخش‌های مختلف، سیاسی‌سازی مبحث خیریه را کاوش می‌کند و نشان می‌دهد که مطالعه فعالیت‌های خیریه کار منحصربه‌فردی است که از طریق آن می‌توان گذشته را بررسی کرد.
یکی از نمونه‌های ملموس این موضوع، حمایت‌های خیرین بازاری و تجار مذهبی در حمایت از فعالیت‌های انقلابی در دوران انقلاب اسلامی ایران است. از این رو، هنگامی که خیرین و خیریه‌ها بتوانند چنین تأثیر عمیقی بر جامعه بگذارند، مطالعه برای شناخت جنبه‌های مختلف این فعالیت‌ها بیش از پیش حائز اهمیت می‌شود.باید اشاره کرد که این امر فقط به مسلمانان محدود نمی‌شود و به دلیل فطری بودن نیکوکاری و خیر، می‌توان آن را به همه جوامع تعمیم داد؛ اما به دلیل آنکه فعالیت‌های نیکوکارانه در اسلام بسیار محل تأكيد و تشویق شده است، در جوامع اسلامی این امر نمود بارزتری داشته و شرق شناسان نیز به مطالعات این حوزه وارد شده‌اند.
بخشی از کتاب خیریه در جوامع اسلامی
چرا افراد وقف را انتخاب می‌کردند و اموالشان را برای کسب درآمد به‌منظور خیریه واگذار می‌کردند؟ با سندهای وقفی درمی‌یابیم که آن‌ها دو هدف کلی را دنبال می‌کردند: کسب سود معنوی پس از مرگ و رفاه دنیوی برای جامعۀ مسلمانان که خدمات دینی‌اجتماعی و فرهنگی را شامل می‌شد. مشاهدات پوستل فقط پرهیزکاری و نیّت خوب را انگیزه‌های کار خیر می‌داند و می‌گوید که بخشی از چنین دریافتی با خواندن متون فقه اسلامی و بخشی دیگر به‌سبب مشاهدات شخصی در ارتباط با خیریه شکل گرفته است. اقدام خرّم‌سلطان برای تأسیس مراکز اطعام عمومی در سال ۱۵۵۲، به‌وضوح چنین اهدافی را روشن می‌کند:
او در انطباق با مفاد آیۀ «همچنان‌که خدا به تو نیکى کرده نیکى کن» (قصص، ۷۷)، گنجه‌های خیرخواهی و هبه و درهای نامحدود مهربانی را به روی نوع انسان گشود و با سخاوتمندی اموال فراوانی را بخشید. درنتیجه، مردم مختلف و کلاً نوع انسان از نیک‌خواهی او بهره بردند. هدفش این بود که مردم باید از مهربانی‌هایش سود ببرند تا برایش سعادت ابدی بشود، به آن‌ها بخشش می‌کرد و هدفش جاودانگی بود. همان‌طورکه روزها به ماه‌ها و سال‌ها به قرن‌ها وصل می‌شد و هیچ بی‌نظمی در آن وجود نداشت، سعادت و خوشبختی او هم باید برای همیشه باقی می‌ماند.
احساسات ابرازشده در این متن به‌سبب ذکر آن در بخش قبلی به چشم آشنا است: «نعمت‌های این دنیا و آن دنیا از آن خداست. ثروت مادی مردم را قادر می‌کند که برای دیگران کار خیر انجام دهند. بخشش شانس قطعی خیّر به‌سوی بهشت را افزایش می‌دهد.»
یکی از روش‌های افزایش سطح رفاه جامعه، راه‌اندازی مؤسساتی بود که مکان‌هایی را برای امور دینی، آموزش، خدمات رفاه اجتماعی، فعالیت تجاری و سکونت ساخته و نگهداری می‌کردند. مسجد سلیمانیه در استانبول، در چندصدمتری مجتمع شهزاده، مکانی برای گردهمایی دینی بود که چندهزار نفر را برای نماز جمعه در خود جای می‌داد. این مجتمع عظیم مکان‌های مختلفی را شامل می‌شد. ازجمله چهار دانشکده، مدرسۀ ابتدایی، بیمارستان، دانشکدۀ پزشکی، مرکز اطعام عمومی، کاروان‌سرا، حیاط وسیع مملو از درختان همراه با منظرۀ تماشایی در شمال گولدن هورن و بوسفورس، آرامگاه‌های بانی و همسرش در باغ، بازار سرپوشیده، حمام و توالت عمومی. دسترسی به مدارس و آشپزخانۀ عمومی و کاروان‌سرا محدود بود؛ ولی حیاط، پارک وسیعی بود که هر کسی می‌توانست از آن لذت ببرد. هر مسلمانی می‌توانست در مسجد نماز بخواند. بعضی نیز برای طلب شفاعت کنار آرامگاه سلیمان و خرّم می‌آمدند؛ زیرا تجلی قدرت افراد قوی و مقدس حتی پس از مرگ هم وجود داشت. مغازه‌های اطراف به پیشه‌وران و تجار اجاره داده و مبلغ دریافتی برای نگهداری مجتمع استفاده می‌شد. حمام‌ها مکانی برای تطهیر و بهداشت عمومی بودند. بازارها و حمام‌ها به مشتریان زیادی خدمات‌رسانی می‌کردند. اقامتگاه‌های شهری به‌مثابه بخشی از وقف، طبقات کارگر را در خود جای می‌دادند و اجاره دریافت می‌کردند. همچنین روستاهایی که برای مجتمع درآمدزایی می‌کردند، از بعضی مالیات‌ها معاف بودند، بنابراین، سلیمان با تأسیس مجتمع هزاران نفر را به رفاه رساند و درحالی‌که برای رستگاری خودش گام برمی‌داشت، باعث پیشرفت پایتختش نیز شد.
کتاب «خیریه در جوامع اسلامی» زمینه‌های تاریخی، اوضاع اجتماعی، جنسیت، سن و ... را به تصویر می‌کشد. از آغاز اسلام تا به امروز، این عوامل با عقاید مذهبی آمیخته شده و اشکال گوناگون خیریه را به وجود آورده‌اند. نویسنده با استفاده از متون نوشتاری، ساختارها، تصاویر و اشیا در هر بخش، انگیزه‌های کار خیر و تأثیرهای آن بر فقیر و غنی را بررسی می‌کند. همچنین در بخش‌های مختلف، سیاسی‌سازی مبحث خیریه را کاوش می‌کند و نشان می‌دهد که مطالعه فعالیت‌های خیریه کار منحصربه‌فردی است که از طریق آن می‌توان گذشته را بررسی کرد. 
